MERKANTYLIZM - tło
Średniowiecze: główne czynniki kształtujące społeczeństwo: pieniądz i kapitał kupiecki
Reformacja - życie oszczędne, pracowite, zdyscyplinowane, łączące zaspokajanie potrzeb teraźniejszych z tworzeniem warunków dla przyszłego rozwoju handlu i wytwórczości, przyspieszenie akumulacji kapitału kosztem zmniejszania pasożytniczej konsumpcji
MERKANTYLIZM - pierwszy system polityki pieniężnej i pierwszy system politycznego kolonializmu
Bogacić można się tylko kosztem innych
Brak harmonii interesów (także między państwem a jednostką)
Konflikty społeczno-ekonomiczne
Merkantyliści chcieli taką politykę w wymianie międzynarodowej, która zabezpieczyłaby interesy rodzimego kapitału kupieckiego
Podstawą bogactwa i potęgi kraju jest eksport produktów przetworzonych, zawierających dużą ilość rodzimej pracy i kapitału
Rozwój przemysłu manufakturowego-^kapitalistyczna akumulacja
WCZESNY MERKANTYLIZM (bulionizm) - rola i sposób emisji pieniądza jako instrumentu wymiany, jako skarbu i ogólnej postaci bogactwa
• Maksymalne zwiększenie zasobów szlachetnych w kraju, tylko w nich widziano bogactwo
• Źródłem bogactwa kupca i kraju jest nieekwiwalentna wymiana
• Jak najszybsza akumulacja kapitału pieniężnego
Metalistyczna koncepcja pieniądza - akcentuje wartość wewnętrzna pieniądza - walor pieniądza zależy od zawartości w danym pieniądzu kruszcu szlachetnego. Przeciwko psuciu monety (czyli obniżeniu zawartości kruszcowej w stosunku do reprezentowanego przez pieniądz nominału
Nominalistyczna teoria - akcentuje wartość zewnętrzna, czyli nadaną danej monecie przymusową siłę nabywczą stanowioną przez państwo
MERKANTYLIZM WŁAŚCIWY
• Polityka gospodarcza ma na celu powiększenie dodatniego salda obrotu handlu zagranicznego
• Dzięki korzystnemu saldu obrotu z zagranicą następuje ogólny wzrost produkcji i zatrudnienia, powiększenie dobrobytu społecznego
• Nie łączy wielkości zasobów kruszców i kursu wymiennego waluty krajowej z walorem kruszcowym tej waluty -^wielkość zasobów kruszców zależy od relacji między eksportem a importem
SERRA - obfitość kruszców to nie rezultat manipulacji kursami walut, ale wynik dodatniego bilansu handlowego zagranicznego, będącego skutkiem rozwoju rodzimej produkcji i zatrudnienia
HALES - drożyzna to skutek podlenia monet
bogate jest państwo, które potrafi pomnażać dobra i dać zatrudnienie ludziom zdolnym do pracy
MUN
społeczeństwo bogaci się, gdy sprzedaje więcej na zewnątrz w stosunku do konsumpcji towarów pochodzących z zagranicy
zalety życia oszczędnego - redukuje import, zwiększa pulę dóbr mogących iść na eksport większe korzyści osiąga kraj, który eksportuje dobra przetworzone, a nie naturalne bogactwo oparte wyłącznie na zasobach naturalnych musi prędzej czy później się załamać