6830719647

PROCESY i TECHNIKI WYTWARZANIA -WYKŁAD

Odlewnictwo - technologia wytwarzania (kształtowania) przedmiotów (odlewów) ze stanu ciekłego.

Odlew - efekt zakrzepnięcia metalowego stopu odlewniczego wlanego do formy odlewniczej; produkt technologii.

Stop odlewniczy - materiał, z którego jest wykonany.

Forma odlewnicza - przyrząd, w którym powstaje.

Podstawowe etapy procesu wykonania odlewu: 1. Przygotowanie ciekłego stopu metalowego. 2. Wykonywanie (przygotowanie) formy odlewniczej, 3.

Wianie ciekłego stopu do formy odlewniczej. 4. Krzepnięcie i stygnięcie odlewu.

5. Wyjęcie odlewu z formy i operacje końcowe.

Topialnia

Celem procesu jest uzyskanie ciekłego stoou: O założonym składzie chem., O odpowiednim stopniu czystości metalurgicznej, _0 korzystnym stanie fizyko-chem., O odpowiednio wysokiej temp.

Etapy procesu:

1.    Przygotowanie materiałów wsadowych, z których będzie wykonany stop odlewniczy.

2.    Stopienie wsadu w piecu topialnym.

3.    Przeprowadzanie korekty składu chem. stopu.

4.    Dodatkowe operacje metalurgiczne (rafinacja, modyfikacja)

5.    Przegrzanie stopu do wymaganej temp.

6.    Transport ciekłego metalu do miejsca zalewania form odlewniczych.

Stopy odlewnicze:

Stopy żelaza: żeliwo, staliwo

Stopy metali nieżelaznych: Cu-Zn - mosiądz, Cu-Sn - brąz, Cu-AI - brąz bezcynowy, Al-Si - silumin, Zn-AI - znal

Mosiądz dwufazowy CuZn40Pb: temp. Zalewania 1320-1420 C, gęstość: 8,2-8,5 g/cm~3

Brąz CuSnlO-C: temp. Zalewania: 1270-1320 C, gęstość: 8,5-9,5 g/cm~3 Brąz CuAll0fe3Mn2: temp zalewania: 1370-1420 C, gęstość: 7,5-8,0 g/cm~3 Silumin AC Sil2Cu2Mg: temp. Zalewania: 680-720 C, gęstość 2,5-2,7 g/cm~3 Układ stabilny Fe - grafit Układ metastabilny Fe-Fe3C

Żeliwo - stop żelaza z węglem, w którym zawartość węgla przekracza 2,08% Żeliwo - stop żelaza z węglem ( i innymi pierw. Si, Mn, P, S.) w którym zawartość węgla przekracza max. rozpuszczalność węgla w austenicie Przemiana eutektyczna W układzie metastabilnym:

... - ledeburyt

W ukł. Stabilnym (grafityzacja pierwotna)

... - eutektyka grafitowa <rys. 2>

Rodzaj przemiany eutektycznej zależy od:

•    Składu chem. żeliwa: pierwiastki grafityzujące C, Si, Al. I zabielające Mn, P, Cr

•    Szybkości krzepnięcia odlewu: zwiększenie szybkości sprzyja zabieleniu Żeliwo GJL-250: temp. Zalewania: 1350-1550 C, gęstość 6,9-7,2 g/cm^ Materiały wsadowe (odlewnie żeliwa i staliwa):