6830720290

Ewolucja klasycznych wizji rzeczywistości międzynarodowej

Transnacjonalizm główne założenia

■    Państwo przestaje być dominującym uczestnikiem życia międzynarodowego - wzrasta rola i znaczenie uczestników niepaństwowych (nieterytorialnych)

■    Stosunki transnarodowe stały się integralną częścią stosunków międzynarodowych

■    Pojawiły się nowe obszary i poziomy (kanały) interakcji w płaszczyźnie międzynarodowej

■    Następuje ciągły wzrost współzależności w stosunkach międzynarodowych - państwa tracą swa autonomię polityczną i ekonomiczną (erozja zjawiska suwerenności)

■    Zacieranie się różnic między polityką zagraniczną a wewnętrzną, jako wyspecjalizowanymi dziedzinami aktywności państwa

■    Zanika tradycyjna hierarchia zagadnień będących przedmiotem uwagi państw, problemy bezpieczeństwa militarnego, sojuszów itp. przestają dominować w polityce państwa

■    Wzrasta znaczenie kwestii ekonomicznych, społecznych i ekologicznych

■    Traci na znaczeniu siła militarna jako narzędzie polityki państwa - możliwość jej realizacji w stosunkach zewnętrznych zależy coraz bardziej od „miękkich" składników potęgi

Rewizja klasycznych paradygmatów

■    Klasyczne wizje rzeczywistości międzynarodowej (paradygmaty) ulegają dalszej rewizji

■    Realizm przekształca się w neorealizm (realizm strukturalny)

■    Cechuje go bardziej naukowe podejście

■    Zawężenie pola badawczego, wyeliminowanie filozoficznych wniosków dotyczących natury ludzkiej

■    Analiza globalnej struktury systemu stosunków międzynarodowych

■    System jest czymś więcej niż sumą jego wszystkich elementów (państw i innych aktorów) - wpływa na możliwości działania wszystkich uczestników

■    Ewolucja liberalizmu - unowocześniona wersja to neoliberalizm

■    Neoliberałowie skupiali się na rozwoju instytucji międzynarodowych - organizacji międzynarodowych oraz prawa międzynarodowego

■    N eoliberalny instytucj onalizm

■    Rozwój współpracy gospodarczej i jej mechanizmy

Neorealizm a neoliberalizm

■    Neoliberałowie nie uznają (jak neorealiści), że stan „anarchii" międzynarodowej w istotny sposób wpływa na aktywność państw

■    Neorealiści podają w wątpliwość przekonanie neoliberałów o możliwości ograniczenia „anarchii" przez rozwój instytucji międzynarodowych

■    Neorealiści wskazują na większe, niż neoliberałowie, trudności we współpracy międzynarodowej

■    Decydenci ich zdaniem, kierują się w tej współpracy głównie korzyściami relatywnymi, a neoliberałowie - korzyściami absolutnymi

■    Neorealiści koncentrują się na problematyce bezpieczeństwa międzynarodowego a neoliberałowie na kwestiach gospodarczyc

■    Neorealiści oceniają głównie możliwości państwa (capabilities), podczas gdy neoliberałowie badają ich intencje i sposób postrzegania rzeczywistości

Globalizm

■    Określenie to obejmowało wiele ujęć teoretycznych: