S Pytanie o arche przyrody
> Tales z Miletu (VIl-VI wieku przed Chr.) - wszystko pochodzi z wody
> Anaksymander z Miletu (VIl-VI przed Chr.) - wszystko pochodzi z bezkresu (apeiron)
> Anaksymenes - wszystko pochodzi z powietrza (pneuma)
> Pitagoras (ok. VI) - związek religijny z nastawieniem filozoficznym i politycznym, tezy: dzieje: Wielki Rok (10000 lat) - wszystko od nowa, dusza: reinkarnacja, polityka: arystokratyzm, metafizyka: principium liczba
S Pitagoreizm - kategorie ontologiczne
1 punkt
2 prosta
3 płaszczyzna
4 bryła
5 cechy fizyczne
6 życie
7 duch, inteligencja
8 miłość
9 sprawiedliwość
10 doskonałość wszechświata
S Pitagoreizm-arche liczby
-absolutnym fundamentem świata jest to, co:
4 Nieograniczone (bezkres, źródło wielości)
4 Ograniczające (jedno, to co nadaje granice)
-liczba jest syntezą nieokreślanego z określającym
4 W liczbach nieparzystych przeważa czynnik określający 4 W liczbach parzystych przeważa bezkres
S Filozofia Heraklita
Heraklit z Efezu (Vl-V wiek przed Chr.)
Tezy:
-niezmienne jest wyłącznie prawo ciągłej zmiany „wszystko płynie"
-zmysły nas mylą, zaś rozum osiąga prawdę -pramaterią jest ogień
-harmonię świata tworzy permanentna walka przeciwieństw -jak boskie prawo rządzi wszechświatem, tak ludzie prawo oparte na boskim, rządzi społeczeństwami
S Parmenides - szkoła Eleatów (Vl-V)
-tezy: to co jest „jest więc nie staje się"
-to czego nie ma, nie ma -inaczej „byt jest, niebytu nie ma"
-ruch, zmiana nie istnieją
-zatem świat nie jest taki, jakim go widzimy (przezwyciężenie naiwnego realizmu)
S Paradoksy Zenona z Elei - przeciwko ruchowi - strzała, przeciwko mnogości -nieskończoność)
„Człowiek jest miarq wszystkich rzeczy, istniejqcych że istniejq, nie istniejqcych, że nie istniejq"