GLIKOLIZA
Proces enzymatycznego rozkładu cukrów do kwasu pirogronowego, którego celem jest pozyskanie energii pod postacią NADH i adenozyno-5'-trifosforanu. Substratami dla procesu mogą być: glukoza, fruktoza, mannoza, galaktoza i glicerol. Proces glikolizy może zachodzić zarówno w warunkach denowych, jak i beztlenowych. Produktem końcowym tego procesu jest kwas mlekowy.
W pierwszym etapie następuje fosfoiylacja (kosztem ATP)różnvch sacharydów: heksoz, glikogenu, skrobi i ich rozkład z wytworzeniem aldehydu-3-fosfoglicetynowego. W drugim etapie zachodzą reakcje oksydo-redukcyjne (z udziałem NAD) dostarczające energii, oraz następuje wytworzenie kwasu pirogronowego. Powstały kwas pirogronowy może ulegać różnym przemianom
W warunkach bezdenowych, zachodzi trzeci etap glikolizy kwas pirogronowy ulega redukcji (przy udziale NADH) do kwasu mlekowego. NADH udeniony ponownie do NAD+ może ponownie brać udział w przemianie następnej cząstki heksozy w drugim etapie glikolizy. W warunkach bezdenowych i obecności enzymów, np. zawartch w drożdżach, kwas pirogronowy jest przemieniany w alkohol etylowy i dwudenek węgla. Bilans glikolizy w warunkach bezdenowych to 2 mole ATP z jednego mola glukozy, a w warunkach denowych 8 moli ATP oraz z dalszego przebiegu reakcji cyklu kwasu cytrynowego 30 moli ATP z jednego mola glukozy.
CH20H
OH
ATP
ADP'
HEKSOKINAŻA
H OH NADH+H | |||
U r +HS-ENZYM |
'•£$ NAD—* |
9. H3P04 w | |
H-C-0H |
H-C-0H , ** |
H-C-0H |
H-C-0H |
H2C-0~P |
HiC-O-P |
H2C-0-P |
H2C-0-P |
OO-P |
H-C0H
HJC-0-P
ZCZ.
1,3-BI FOS FOG LICE RY NIA.NU
CH20H
k^oglltsrynianowa
' 0 LU K 0 ZO F OS F 0 RAN OWA
OH
GLUKOZO
-6-F0SF0
RAN
OH
IZOMERAZM
CH2-0-P ^ 0 H
CH2-0-P
e°o
H-C-0H H2C-0~P Z CZ.
3F0SF0GLICERYNIAMIU
a0 ^
c-o+
H.C-0H
H2C-0-P
2C Z.F0SFGGL ICERYN IANU
i ENERGIA
H-
i*
OH H
FRUKTOZA. 1.S-0IF0SF0RAN
P-0-CH2______ h
0=0 CHOH CH2-0-P
F 0 S F 001HYD R 0.AC ETO N AL DE HVD-3- F0 $ F 0 0 L10 E RYNÓW
c~q-
C-Op
CH2
ZCZ. F OSFOEM DOR IROGR OMANU
C=0 IZO MER AZA
CH2-0H ■*.-
GR. PIR0GR0N0WA
ZCZ.
PIROG RONI AN U