palpitacje lub duszności; niedostateczne krążenie mózgowe może powodować omdlenia, zawroty głowy roztargnienie (zaburzenia orientacji), niewłaściwe krążenie w kończynach powoduje obrzęki i bóle.
Serce jest wspaniałym narzędziem, ale też bardzo delikatnym i wymagającym dbałości o nie. Bez serca nie ma w ogóle życia ludzkiego, a upośledzenie jego pracy odbija się na całym organizmie i na jakości naszego życia. Chrońmy więc je już od urodzenia, a może nawet już od chwili powstania życia ludżkiego. Bowiem to my, naszym niewłaściwym stylem życia, doprowadzimy do jego 'ruiny1.
luk aorty
żyła główna górna
żyły płucne prawe
przedsionek
prawy
żyła główna dolna
pień płucny
tętnice płucne; prawa i lewa
żyły płucne lewe
przedsionek lewy
mięśnie brodawkowate
mięsień sercowy
przegroda
międzykomorowa
nasierdzie
Serce, pompa tłocząca krew, narząd zbudowany z dwu przedsionków (prawego i lewego), oddzielonych od siebie przegrodą międzyprzedsionkową, i dwu komór (prawej i lewej), oddzielonych od siebie przegrodą międzykomorową, łączących się z przedsionkami przez zastawki przedsionkowo-komorowe, które nie pozwalają na cofanie się kiwi z komór do przedsionków, natomiast umożliwiają jej przepływ z przedsionków do komór.
Z komoiy prawej krew wypływa przez zastawkę półksiężycowatą do pnia płucnego (tętnica płucna), a z komory lewej również przez zastawkę półksiężycowatą do aorty.
Serce ma kształt stożka o podstawie zwróconej do góiy w prawo i ku tyłowi, o koniuszku należącym do komory lewej, skierowanym do przodu w lewo i ku dołowi, uderzającym w czasie skurczu o przednią ścianę klatki piersiowej. Serce składa się z następujących warstw: od wewnątrz jest wysłane wsierdziem, dalej znajduje się warstwa mięśnia sercowego oraz tkanka pokryta błoną surowiczą - nasierdziem.
Mięsień sercowy przedsionków i komór przyczepia się do pierścieni włóknistych otaczających ujścia (zastawki) przedsionkowo-komorowe. Pierścienie te oddzielają mięsień przedsionków od mięśnia komór, stanowiąc dla nich przyczep - szkielet serca.
Mięsień sercowy przedsionków komór łączy tzw. układ bodźcotwórczo-przewodzący, który automatycznie powoduje naprzemienne skurcze przedsionków i komór. Składa się on z węda zatokowego, węda przedsionkowo-komorowego i odchodzącego od niego pęczka Hissa dzielącego się na dwie gałęde. Te gałęde ddelą się na gałązki kończące się włóknami Purkyniego w mięśniu komór.
Serce położone jest w klatce piersiowej w worku osierdziowym. Jest imaczymone przez dwie tętnice wieńcowe (naczynia wieńcowe), prawą i lewą, odchodzące od aorty tuż ponad zastawką półksiężycowatą. W t akcie ewolucji podlegało licznym przemianom: u lyb serce jest dwuddałowe - zbudowane z jednej komory i jednego przedsionka, u płazów występuje jedna komora i dwa przedsionki, u gadów serce jest również trójddałowe, ale w komorze pojawia się częściowa przegroda, u ptaków i ssaków serce podzielone jest na cdeiy części: dwa przedsionki i dwie komory. Cderoddałowa budowa serca muemodiwia mieszanie się kiwi utlenionej z meutlemoną i warunkuje uhzymame stałocieplności.
Praca serca
Praca serca stanowi cykl następujących po sobie skurczów i rozkurczów przedsionków i komór. W czasie skurczu przedsionków krew z nich przechodzi przez zastawki przedsionkowo-komorowe do