RYS HISTORYCZNY ERGONOMII W POLSCE ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM POLSKIEGO TOWARZYSTWA ERGONOMICZNEGO
dr Halina ĆWIRKO
Tradycja ergonomii polskiej sięga połowy XIX wieku, kiedy to Wojciech Bogumił Jastrzębowski wydał w 1857 roku pracę p.t. „Rys ergonomii, czyli nauki o pracy”.
W okresie międzywojennym kierunki prac badawczych dotyczących ochrony zdrowia pracowników w miejscu ich pracy koncentrowały się na:
higienie i medycynie pracy,
- psychologii pracy,
organizacji pracy.
W latach powojennych badania były kontynuowane w Instytucie Medycyny Pracy w Łodzi, w Politechnice Warszawskiej oraz przez psychologów w CIOP w Warszawie.
Rozwój ergonomii we współczesnym ujęciu rozpoczął się w Polsce na przełomie 50 i 60 lat. Podjęto wówczas prace badawcze i wdrażanie praktycznych rozwiązań w kluczowych zakładach.
Myśl o powołaniu organizacji skupiającej wszystkich polskich ergonomistów zrodziła się w Komitecie Ergonomii PAN w latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku. Czynnikiem intensyfikującym prace w zakresie dotyczącym powołania Krajowego Towarzystwa Ergonomicznego było powierzenie Polsce organizacji VII Kongresu Międzynarodowego Stowarzyszenia Ergonomicznego. Staraniem wielu osób, w tym: Jana Rosnera, Andrzeja Ogińskiego, Jana Kaczmarka zainteresowanych poprawą warunków pracy w polskim przemyśle - 16 maja 1977r. w Warszawie powołano Polskie Towarzystwo Ergonomiczne (PTErg) z siedzibą w Warszawie.
Celem PTErg jest rozwijanie i upowszechnianie nauki ergonomii w Polsce oraz popularyzowanie jej zasad i osiągnięć zmierzających do optymalnego dostosowania narzędzi, maszyn, urządzeń, technologii, organizacji i materialnego środowiska pracy oraz przedmiotów powszechnego użytku do wymagań i potrzeb psychofizycznych i społecznych człowieka.
Towarzystwo posiada ogólnopolski zasięg, członkami jego są w przeważającej większości nauczyciele akademiccy, pracownicy instytutów badawczych, Państwowej Inspekcji Pracy, pracodawczy, lekarze medycyny pracy.
Towarzystwo wspólnie z Komitetem Ergonomii Pan wydaje od 1977r. czasopismo „Ergonomia”. Od początku rok rocznie organizuje krajowe i międzynarodowe konferencje ergonomiczne cieszące się dużym zainteresowaniem osób odpowiedzialnych za bezpieczeństwo i warunki pracy. Ściśle współpracuje z Międzynarodowym Stowarzyszeniem Ergonomicznym, wieloma narodowymi towarzystwami w Europie, Ameryce i Azji. Polskie Towarzystwo Ergonomiczne ma ugruntowaną pozycję w kraju i na świecie.
W referacie omówiono kolejne etapy rozwoju Polskiego Towarzystwa Ergonomicznego w ciągu minionych 33 lat.
10