1105140792

B - podlegające obróbce skrawaniem na niektórych powierzchniach,

C - nie podlegające obróbce skrawaniem.

Stale te oznacza się liczbą całkowitą, która podaje średnią zawartość węgla (procent zawartości pomnożony przez 100). Po symbolu może nastąpić litera G mówiąca o podwyższonej zawartości manganu.

I tak dla przykładu:

08 - stal zawiera od 0,05% do 0,11% węgla;

15G - stal zawiera od 0,15% do 0,19% węgla i od 0,7% do 1,0% manganu;

15 - stal zawiera od 0,15% do 0,19% węgla i od 0,25% do 0,5% manganu.

Stale konstrukcyjne do utwardzania powierzchniowego i ulepszania cieplnego stosowane są w przemyśle maszynowym, a także do elementów wykonywanych tłoczeniem.

Stale węglowe narzędziowe

Są to materiały stosowane do wyrobu części roboczych lub całych narzędzi. Główne własności materiałów narzędziowych:

H - twardość,

R - twardość mierzymy na twardościomierzu Rocvella,

C - skala:

a)    twardość narzędzia - powinna przewyższać twardość materiału narzędziowego od 20 - 30 HRC, np. stal szybkotnąca hartowana to ok. 63 HRC. Narzędziem z tej stali można obrabiać materiały o twardości od 33-43 HRC,

b)    odporność na wysoką temperaturę

Podczas skrawania narzędzie nagrzewa się przy dużych prędkościach do wysokich temperatur, wtedy może osiągnąć temp. wyższą od temp. odpuszczania danego materiału narzędziowego przez co ostrze ulega szybkiemu stępieniu. Wzrostowi temp. narzędzia możemy zapobiec stosując chłodzenie.

c)    odpowiednia wytrzymałość

Rodzaj wymaganej wytrzymałości zależy od rodzaju narzędzia.

d)    odporność na ścieranie

Właściwość ta wymagana jest od wszystkich narzędzi. Szczególnie zaś od tych, które podczas obróbki muszą zachować odpowiedni wymiar (np. rozwiertak).

e)    zachowanie się podczas hartowania

Po hartowaniu pożądane jest, aby była zachowana odpowiednia twardość, odpowiednia głębokość oraz nieprzegrzewalność stali.

Materiały narzędziowe

Stale narzędziowe niestopowe (węglowe) - stale te posiadają małą zawartość fosforu i siarki. Posiadają zawartość węgla w granicach (0,38-1,3%). Odznaczają się niską temperaturą skrawania do ok. 250°C, a potem tracą własności. Mają małą odporność na ścieranie. Ich twardość zależy od zawartości węgla i waha się w granicach 56-62 HRC. Stale te hartujemy w wodzie. Ze stali niestopowych wykonujemy narzędzia o mało skomplikowanych kształtach. Stale narzędziowe niestopowe:

Stale niestopowe płytko hartujące:

N7E do N13E

Stale niestopowe głęboko hartujące:

N5 do N13 Stal zgrzewalna:

N42 do N52 „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego"

15