TEZA:
Rejestrowany (już od przeszło 200 lat) wzrost średniej rocznej temperatury powietrza
wywołuje zwiększoną cyrkulację wody w cyklu hydrologicznym i nasilenie sie występowania ekstremalnych zjawisk pogodowych - susze, powodzie, huragany, trąby powietrzne.
DOWODY:
• na polskim wybrzeżu Bałtyku w latach 1836-1990 nastąpił wzrost temperatury powietrza o 1,09°C - 155 lat: śr. 0,07°C na dekadę
- wg: Miętus M, Zmienność temperatury i opadów w rejonie polskiego wybrzeża Morza Ba/tyc kiego i jej spodziewany przebieg do roku 2030. Wyd. IMGW, nr 26, Warszawa 1996;
• w Warszawie w latach 1779-2010 wzrost temperatury o 1,6°C - 232 lat: 0,07°C na dekadę
- wg: VI Raport Rządowy RP dla Konferencji Stron Ramowej Konwencji NZ w sprawie zmian klimatu. Warszawa 2013;
• globalny wzrost temperatury w latach 1960-2005 o 0,74°C - 46 lat; śr. 0,16°C na dekadę
- wg: IPCC 2007, The Physical Science Basis. Cambridge University Press, 2007;
• na przestrzeni lat 1901-2010 poziom mórz i oceanów podniósł się średnio o 0,19 m
- wg: IPCC 2014, Impacts, Adaptation and Yulnerability. Cambridge University Press, 2014;
PROGNOZY - na przyszłość:
• Według prognoz IPCC - opartych na globalnym modelu klimatu, w bieżącym stuleciu temperatura powietrza może się podnieść o dalsze 1,7°C do nawet 4,4°C, a na każdy stopień wzrostu temperatury szacuje się globalnie ok. 7% wzrost intensywności opadów
- wg: Landerink G., Meijgaard E.V., Increase in hourly precipitation extremes beyond expectations from temperaturę changes. Naturę Geosci., 2008.
• W bieżącym stuleciu poziom mórz i oceanów może się podnieść nawet o 1,0 m - co
zagraża już zalaniem znacznych powierzchni przybrzeżnych
- wg: IPCC 2014, Impacts, Adaptation and Vulnerability. Cambridge University Press, 2014;
• Z powodu ocieplenia klimatu zmieni się istotnie struktura opadów w Polsce - w
projekcji na lata 2071-2100 - biorąc za podstawę okres 1951-2009 (wg modelu klimatycznego dla Europy HadRM3-PRECIS)
- wg: Pińskwar /., Projekcje zmian w ekstremach opadowych w Polsce. Monografia, Komitet Gospodarki Wodnej Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 2010.
• Na podstawie badań podjętych na PWr., na przestrzeni ostatnich 50 lat (1960-2009) nastąpił we Wrocławiu wzrost intensywności opadów - średnio o około 13%, przy malejącym trendzie rocznych i sezonowych sum wysokości opadów
- wg: Kaźmierczak B„ Kotowski A.: Trendy zmian wysokości i intensywności opadów maksymalnych do modelowania kanalizacji we Wrocławiu. Gaz, Woda i Technika Sanitarna nr 5, 2013.
4