1553597289

1.3 Podsumowanie

Kości nie palcuje się do foliowych worków ze względu na to, że skraplająca się w torebce woda może doprowadzić po popękania kości lub rozwoju grzybów. W ostateczności można włożyć je to takiego worka, jeśli jest on gęsto podziurawiony. Kości wkładamy do papierowych torebek lub kartonowych pudełek. Nie myjemy kości, czyścimy je pędzelkiem lub bambusowym albo drewnianym patyczkiem.

Groby starsze mogą znajdować się płycej niż nowsze, a wkopy przy drugim pochówku często wykonywano uszkadzając płytszy grób.

Groby nie powinny być eksplorowane przez pracowników fizycznych, tylko przez bioarche-ologów. Kości nie należy doczyszczać zbyt szczegółowo przed zrobieniem fotografii, aby ich nie uszkodzić. Kości nie powinny “wisieć” w powietrzu w trakcie dokumentowania wskutek zbyt głębokiego podkopania, ale powinny opierać się na podłożu.

Rysunek powinien pozwalać określić, czy pochówek naczyniowy jest pierwotny, czy wtórny. W tym celu kości powinny być opisane, aby rozpoznać, czy szkielet znajduje się w pozycji anatomicznej, czy nie. Brak takiego opisu uniemożliwia rozpoznanie, czy pochówek jest pierwotny, czy wtórny.

W przypadku każdego grobu powinny być wykonane 3 niwelacje. Standardowymi punktami niwelacji są:

1.    czaszka,

2.    miednica,

3.    koniec dalszy kości piszczelowej.

Czasami przeprowadza się też niwelację na poziomie klatki piersiowej, ale nie jest to konieczne. Na rysunku dokumentujący pochówek powinny znaleźć się następujące elementy:

1.    skala,

2.    strzałka północy,

3.    nazwy poszczególnych kości,

4.    niwelacje z dokładnością do 1 mm do względem lokalnego repera. Różnica wysokości jest mierzona za pomocą pionu na lince.

Niwelację należy wykonać dla każdej kości luźnej. Jeśli kość ma skomplikowany układ przestrzenny, niwelacje należy wykonać w kilku jej punktach. Pozwala to stworzyć trójwymiarowy obraz kości w grobie. Artykulacja kości to ich przestrzenne związki anatomiczne.

W czasie eksploracji grobu zachodzi często konflikt interesów między przebadaniem i udokumentowaniem kości, a pozyskaniem darów grobowych i ozdób.

Karta opisu szkieletu musi zawierać:

1.    informacje na temat stanowiska i jego lokalizacji, w tym lokalizację administracyjną,

2.    lokalizację szkieletu w obrębie stanowiska (wykop, działka, obiekt archeologiczny),

3.    kontekst archeologiczny (np. obecność konstrukcji grobowej, rozmiar jamy grobowej),

4.    rodzaj pochówku (indywidualny, zbiorowy),

5.    układ (anatomiczny, nieanatomiczny),

6.    pozycję, orientację głównej osi ciała i orientację głowy,

7.    trzy podstawowe niwelacje,

8.    podstawową diagnostykę - płeć i przybliżony wiek (dorosły/dziecko),

9.    stan zachowania szkieletu (stan zachowania pojedynczych kości),

10.    kompletność szkieletu (obecność wszystkich kości),

11.    rysunek, opis, fotografia.

12