1673068514

5

dziedziną ich aktywności był dział gimnastyki, do którego Pehr Ling przywiązywał wielką wagę, ale którego nie zdążył szczegółowo rozwinąć -mianowicie gimnastyka wychowawcza.

Ponadto Hjalmar zasłynął jako inicjator specjalnych ćwiczeń dla kobiet, bowiem od 1864 roku wprowadził do programu Instytutu kursy gimnastyki żeńskiej. Jego dążeniem było stworzenie podstaw programowych i metodycznych, uwzględniających biologiczne cechy organizmu kobiety. Na podstawie studiów anatomicznych ograniczył ćwiczenia szybkościowe kobiet, skoki, przerzuty.

Schemat ćwiczeń, który opracował Hjalmar przyjęty został jako kanon, który powszechnie stosowano w Centralnym Instytucie i szkołach szwedzkich. Upowszechniał się również w innych krajach, jako podstawa gimnastyki szkolnej. Dzięki przyjęciu tego schematu gimnastyka szwedzka przybrała postać ujednoliconą, łatwą do powszechnego stosowania, w szkole wprowadzała ład i porządek do nauczania, likwidując dotychczasową dowolność postępowania metodycznego. Hjalmar był ponadto twórcą koncepcji wyposażenia sali gimnastycznej, gdyż niektóre ćwiczenia takie jak zwisy, ćwiczenia równoważne wymagały podstawowych urządzeń.

Poglądy twórców systemów zachodnich dotarły również na ziemie polskie. Wielu zwolenników zyskała idea założyciela sokolstwa czeskiego Mirosława Tyrsa. Powołane w 1867 roku we Lwowie, a wzorowane na jego systemie Towarzystwo Gimnastyczne, po dwóch latach przybrało nazwę „Sokół”. Na jego czele stali Klemens Żukotyński i Ludwik Goltental. Jedną z podstawowych form pracy sokolej były pokazy gimnastyczne na różnego rodzaju spotkaniach i zlotach, a wystąpienia te poprzedzały częste zajęcia w salach bądź na otwartym terenie (Gaj 1991: 24-25).