824
ŁOTWA — ŁOWIECTWO
mi i Rosją przywiązuje Ł. wielką wagę do przyjaźni i poparcia Anglji i Francji. An-glja jest jednocześnie naj ważniej szym rynkiem zbytu dla eksportu łotewskiego. Poza tern konsekwentnie dążyła Ł. do utworzenia związku państw bałtyckich. Związek ten początkowo obejmować miał oprócz Ł. Polskę, Finlandję, Estonję i Litwę (1920 do 1922 r.). Wobec niemożności urzeczywistnienia tak szerokiego programu zdecydowały się trzy państwa Ł., Litwa, Estonja na utworzenie małego związku o dość ograniczonym zakresie działania (29. VIII. 1934 r.). Wyrazem uznania dla powagi i dojrzałości polityki międzynarodowej Ł. było powołanie jej ministra spraw zagranicznych Muntersa do Rady Ligi Narodów. Stosunki łotewsko-polskie cechuje od początku głęboka życzliwość, utrwalona braterstwem broni w walkach o Letgalję w 1920 r. Kwest je sporne: a) odszkodowania obywateli polskich pokrzywdzonych przez reformę rolną, b) pogranicznych gmin w pow. iłłuksztańskim zostały polubownie rozstrzygnięte w 1927 r. Pozostaje jeszcze dość trudne zagadnienie mniejszości polskiej w Letgalji. Uzyskanie dla tej ludności prawa do utrzymania języka i narodowości Polska uważa za swój obowiązek.
Literatura: Arbuaow: Grundriss der Geschichte Liv~ Est~ und Kurlands. Biga 1927. — Cynarskt J.: Łotwa współczesna Warszawa 1925. — Kamieniecki W.: Polska nad Bałtykiem Toruń 1934. — Kolbuszeirskit Główne rysy kultury łotewskiej. Warszawa 1937. — Lzncmiańaki Ił.: Prusy Pogańskie. Toruń 1935. — Monfort H. de: Les nouveaux itats de la Baltiguz. Paris 1933. — Walter* F.: Le peuple lelton. Biga 1926.
W. Kamieniecki.
I. Stanowisko i warunki rozwoju łowiectwa w organizacji gospodarczo-społecznej. 2. Statystyka. 3. Ustawodawstwo.
1. Stanowi'ko i warunki rozwoju łowiectwa w organizacji gospodarczo-społecznej. Początkiem społecznego i gospodarczego znaczenia ł. u każdego narodu jest chwila, gdy przestało być ono walką o zdobywanie pożywienia i odzienia, a w dalszym ciągu ewolucji dziejowej przywilejem rodzin panujących i możnowładczych, a staje się częścią organizmu gospodarczego społeczeństwa jako jedna z gałęzi jego gospodarstwa rolnego, otoczona opieką i ochroną społeczeństwa pod postacią różnorodnych przejawów ustawodawczych. Nadejście tej chwili jest zależne od rozwoju stosunków politycznych, gospodarczych i kulturalnych danego organizmu państwowego i dlatego, gdy u jednych państw spotykamy stosunki łowieckie uregulowane znakomitem i celowem ustawodawstwem, u innych ustawodawstwem będącem dopiero w toku rozwoju, to równocześnie u jeszcze innych znajdują się stosunki łowieckie na najpierwotniejszym poziomie. Wystarczy porównać stosunki prawne ł. w przeważnej części państw europejskich ze współczesnemi im stosunkami panującemi np. na tundrach syberyjskich w Z. S. R. R.
Polska należy do państw o uregulowanych ustawodawczo stosunkach łowieckich, jakkolwiek ewolucja na tern polu jest jeszcze w toku.
Oddziaływują na jej postęp wzory innych państw europejskich, stały kontakt z pracami międzynarodowej Rady łowieckiej, mającej siedzibę w Paryżu (Conseil International de la Chasse), a w niemałej mierze praca samego społeczeństwa na tern polu skupiająca się w naczelnej organizacji ł. polskiego, którą jest Polski Związek Łowiecki w Warszawie.
2. Siaty styka. Ł. polskie nie jest dotąd opracowane jako jedna całość statystyczna, a daty w tej dziedzinie — zwłaszcza jeżeli chodzi o ł. na obwodach nie stanowiących własności Państwa — są tylko częściowe. Z ogólnej powierzchni terenów państwowych, zarządzanych przez Naczelną Dyrekcję Lasów Państwowych wynoszącej 3000000 hektarów, przypada: na tereny łowieckie o pow. poniżej 100 ha oddawane w dzierżawę — obszar 7 800 ha, na nieod-dawane w dzierżawę 61 200 ha, z terenów o pow. ponad 100 ha oddaje państwo w dzierżawę tereny o pow. 843 000 ha, użytkuje we własnym zarządzie jako tereny reprezentacyjne pow. 222000 ha: jako tereny pozostawione użytkowaniu własnemu 610 000 ha, rezerwaty i mateczniki nieużytkowe 26 000 ha, tereny przeznaczone do oddania w dzierżawę 770 000 ha. Tereny wyłączone z użytkowania łowieckiego wynoszą 460 000 ha.
Stan zwierzyny łowczej na terenach państwowych przedstawia się następująco: żubry 12 sztuk (na ogólną liczbę w państwie 25 sztuk), żubro-bizony 9 sztuk, bizony 7 szt., łosie 249 szt. (na całym obszarze państwa 1 130 sztuk), jelenie około 80000