2500335691

Ocena narażenia dzieci na ołów, kadm i cynk na terenie placów zabaw zlokalizowanych w Bytomiu i Katowicach

Sylwia Graca, Aleksander lliński, Monika Marcis, Karolina Porębska

Koło STN przy Zakładzie Zdrowia Środowiskowego Wydziału Zdrowia Publicznego w Bytomiu Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach.

ADRES DO KORESPONDENCJI:

Koło STN przy Zakładzie Zdrowia Środowiskowego

Wydziału Zdrowia Publicznego w Bytomiu

Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach

ul. Piekarska 18

41-902 Bytom

tel. [phone]

STRESZCZENIE:

Wstęp. Wieloletnia działalność przemysłu metalurgicznego spowodowała, że gleby na terenie Górnego Śląska są zanieczyszczone takimi metalami ciężkimi, jak kadm czy ołów. Grupą społeczną szczególnie wrażliwą na oddziaływanie szkodliwych czynników środowiskowych są dzieci. Miejscem, w którym dzieci spędzają wiele czasu są place zabaw, boiska oraz piaskownice. Zanieczyszczenie takich miejsc metalami ciężkimi jest źródłem narażenia, które następuje drogą oddechową w wyniku wtórnej emisji pyłów oraz narażenia poza-żywieniowego, wynikającego z połykania przez dzieci cząsteczek gleby. Narażenie dzieci na metale ciężkie stanowi istotny czynnik ryzyka zdrowotnego.

Cel. Celem pracy było dokonanie oceny zanieczyszczenia placów zabaw na terenie Katowic i Bytomia takimi metalami ciężkimi, jak ołów, kadm i cynk.

Materiał i metody. W okresie od maja do września 2013 r. pobrano 41 prób gleby z placów zabaw znajdujących się na terenie Bytomia i Katowic. Zebrane próby poddano mineralizacji mikrofalowej. Zawartość kadmu, ołowiu i cynku w próbach mierzono metodą emisyjnej spektrometrii atomowej z plazmą wzbudzoną indukcyjnie (ICP OES).

Wyniki. W większości prób pochodzących z Bytomia wykazano przekroczenie najwyższej dopuszczalnej zawartości kadmu. Koncentracja ołowiu i cynku w próbach pochodzących z Katowic przekraczała najwyższe dopuszczalne zawartości tych metali. Najwyższe stężenia metali (13,6 mg Cd /kg s.m.; 1574,8 mg Zn /kg s.m.; 398,4 mg Pb /kg s.m.) oznaczono w próbie pobranej na placu zabaw w Bytomiu (Karb-Bobrek), a najniższe w próbie pochodzącej z placu zabaw w pobliżu ul. Gen. Władysława Sikorskiego w Katowicach (< 0,5 mg Cd /kg s.m.; 4,1 mg Zn /kg s.m.; < 4,0 mg Pb /kg s.m.)

Wnioski. Przeprowadzone badania wykazały, że zawartość kadmu, ołowiu i cynku w podłożu placów zabaw na terenie Bytomia i Katowic przekracza maksymalne wartości dopuszczalne. Sytuacja ta stanowi istotne zagrożenie dla zdrowia dzieci bawiących się w tych miejscach. Istnieje potrzeba odpowiedniego zabezpieczenia podłoża placów zabaw i boisk oraz regularnej wymiany piasku w piaskownicach, celem zmniejszenia narażenia dzieci na metale ciężkie.

Słowa kluczowe: metale ciężkie, dzieci, ryzyko zdrowotne, place zabaw

9