2500335958

KAPITAŁ LUDZKI

Projekt pn. „ Wzmocnienie potencjału dydaktycznego UMK w Toruniu w dziedzinach matematyczno-przyrodniczych” realizowany w ramach Poddzialania 4.1.1 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki

Wróćmy do Układu Słonecznego, w skali Galaktyki jest on bardzo mały - różnie szacuje się jego rozmiary, ale Pluton oddalony jest od Słońca ok. 30 au. (1 a.u. to ok. 150 min km), najbliższa gwiazda jest oddalona od Słońca o ok. 5 lat świetlnych (4.4 - alfa Centauri).

Ćwiczenie

- A co to jest rok świetlny'! (odległość, jaką przebywa światło w czasie 1 roku):

Oblicz ile to km : 300 000 x 24*60*60 = ?? ) Może napiszesz program albo policzysz w Excelu ? (-e...nie... lepiej na komórce..)

- Ciekawe skąd się wziął ten wzór.., - Warto przypomnieć mechanikę z I roku.

Słońce znajduje się 26 tysięcy lat świetlnych od jej środka i około 26 lat świetlnych od płaszczyzny równika Galaktyki. Okrąża centrum Drogi Mlecznej z prędkością ok. 220-260 km/s w czasie ok. 226 milionów lat (20 obiegów w ciągu dotychczasowej historii Słońca, ok. 4 mld lat). Galaktyka ma kształt spiralny, średnicę ok. 100 000 lat świetlnych i zawiera ok. 200 000 min gwiazd.

Tak ogólnie, to jest pusto między Słońcem a inną najbliższą gwiazdą. To i nawet dobrze, bowiem nic obcego zbyt szybko nie zdestabilizuje układu Słońce- Ziemia. Od pewnego czasu (1993), dzięki przełomowym obserwacjom polskiego radioastronoma Aleksandra Wolszczana, który uczył się fizyki w tej samej sali nr 26 IF UMK Toruniu, wiemy, że w Kosmosie są też inne układy planetarne. W dniu 30 marca 2011 znanych było 531 planet pozasłonecznych. Zapewne teraz jest ich więcej. Najbliższy pozasłoneczny system planetarny odkryto wokół gwiazdy Epsilon Eridani, gwiazdy nieco ciemniejszej i czerwieńszej niż Słońce, znajdującej się w odległości 10,5 lat świetlnych od Ziemi.

- A czy są inne galaktyki podobne do naszej?

- Są, w „okolicy” naszej Galaktyki jest 30 galaktyk wchodzących w skład Układu Lokalnego (2.5 min lat). Takie gromady łączą się w supergromady (60-70 min lat). Między nimi mogą być niezłe pustki (200 min lat)... i jak to dodamy, to mamy cały znany Wszechświat (ok. 13-14 mld lat świetlnych), który ma wielkoskalową strukturę piany. Najdalsze obiekty emitują bardzo silne promieniowanie radiowe (kwazary - obserwowane są nawet w Toruniu/Piwnicach 32 m radioteleskopem). Dynamikę całego wszechświata można symulować na potężnych superkomputerach.

(http://www.sciencecodex.com/cu boulder supercomputer simulation of universe mav help in s earch for missing matter ). Są nawet ciekawe filmy (animacje) na ten temat

(http://www.galaxvdvnamics.org/galaxies in collision.html).

Dla ostatecznego uzmysłowienia sobie jakie jest miejsce Ziemi w Kosmosie warto spojrzeć na rysunek pokazujący w przybliżeniu nasz „adres”: