2500335962

KAPITAŁ LUDZKI

Projekt pn. „ Wzmocnienie potencjału dydaktycznego UMK w Toruniu w dziedzinach matematyczno-przyrodniczych” realizowany w ramach Poddzialania 4.1.1 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki

To samo zdarzenie obserwowane z różnych układów odniesienia (różnych, tzn. mających różne prędkości - czarny i niebieski) ma rozmaite współrzędne - czasowe i przestrzenne.

Rys. 1.2. Zdarzenie A na diagramie Minkowskiego obserwowane z dwóch różnych układów odniesienia (wikipedia - en).

Warto wiedzieć też, że na takim diagramie można wyróżnić te zdarzenia z przeszłości, które mają jakikolwiek wpływ na zdarzenie A (stożek przeszłości) i te, na które zdarzenie A może mieć jakikolwiek wpływ w przyszłości.

Past

Rys. 1.3 Stożki przeszłości i przyszłości na diagramie Minkowskiego (wikipedia - en)

Foton na tym diagramie jest reprezentowany jest linią biegnącą pod kątem 45° (szybciej niż z prędkością c informacji przekazywać nie można). Widzimy zatem, że są we Wszechświecie zdarzenia, pomiędzy którymi nie może być żadnego bezpośredniego związku przyczynowo-skutkowego (są solidnie odseparowane). W STW ważne jest dogłębne zrozumienie pojęcia jednoczesności zdarzeń. Występują bardzo ciekawe zjawiska, takie jak dylatacja czasu, czy skrócenie Fitzgeralda-Lorenza (oba potwierdzone doświadczalnie). Warto też postudiować bliżej tzw. „paradoks bliźniąt”:

http://www.phvs.unsw.edu.au/einsteinlight/iw/module4 twin paradox.htm