2749771940

13

osobistych doświadczeń społeczno-kulturowych, niestereotypowość interpretacji, potrzeba wartościowania itd.

> warto też postulować o dowartościowywanie w środowiskach polonistyki uniwersyteckiej potrzeb, oczekiwań, odrębności polonistyki szkolnej. Rozziew między jedną a drugą dyscypliną od lat jest przedmiotem dyskusji, uwagi wielu autorów, którzy upatrują w tym źródła potencjalnych i rzeczywistych niepowodzeń/dylematów w pracy szkolnych polonistów (również w zakresie działań związanych z projektowaniem sytuacji odbioru tekstów literackich). Efektem tego jest m.in. szeroko opisywane zjawisko niechęci uczniów do czytania/ oporu wobec lektury - zwłaszcza literackiej. W ramach zajęć z dydaktyki przedmiotowej bardzo trudno wprowadzać/uzupełniać/aktualizować kierunkowe kompetencje kształcenia uniwersyteckiego, tj. wiedzę i umiejętności z zakresu macierzystych dyscyplin polonistyki (gł. literaturoznawstwa, językoznawstwa, teorii i historii literatury itd.), gdyż musiałoby się to odbywać kosztem realizacji celów związanych z teorią i praktyką dydaktyki polonistycznej w różnych typach szkół (podstawowa, gimnazjum, liceum, technikum, szkoła zawodowa). Dlatego ciągle ważne, aktualne i zasadne są formułowane przez niektórych autorów refleksje/postulaty dotyczące koncepcji kształcenia polonistów zainteresowanych pracą w szkole: „Zajęcia uniwersyteckie muszą tworzyć sytuacje skłaniające studentów do wyrażenia własnych opinii i ocen, do dyskusji i sporów o wartości, wychodzących - co ważne dla nauczyciela literatury -daleko poza sferę sądzenia artystycznego w stronę problematyki egzystencjalnej, etycznej, psychologicznej. (...) Wykształcenie podstawowych kompetencji świadomego swej roli, samodzielnego i twórczego nauczyciela - polonisty wymaga znaczącej reorientacji dydaktyki akademickiej, której model obecny jest zbyt uproszczony i jednowymiarowy. Trzeba w pierwszym rzędzie dążyć do jej nasycenia świadomością celów kształcących, wykraczających znacznie poza horyzont kształcenia znawcy literatury i języka. Trzeba też szerzej otworzyć polonistykę na współczesność (...) w sensie aktualnego kontekstu kulturowego i edukacyjnego funkcjonowania literatury w społeczeństwie, zwłaszcza w życiu pokoleń najmłodszych.”³¹

Odwołując się zatem do przytoczonych badań i sformułowanych postulatów należy podkreślić, iż realizowany obecnie projekt stwarza niebywałą okazję do tego, aby wypracować skuteczniejsze formy kształcenia przyszłych nauczycieli. Z pewnością zaproponowane innowacyjne rozwiązania dotyczące realizacji praktyk pedagogicznych pozwolą osiągnąć nową jakość w przygotowaniu studentów do szkolnej pracy z tekstem literackim.

³¹ Z. Uryga, Potrzeby i oczekiwania szkoły wobec uniwersyteckiego studium polonistycznego, [w:] Zjazd Polonistów 1995. (Zagadnienia edukacyjne). Materiały pod red. B. Chrząstowskiej i Z. Urygi, Wyd. Nauk. WSP w Krakowie, Kraków 1995, s.31-32.