A. Augustynowicz i H. Owczarek
dżinie medycyny są uprawnieni do samodzielnego wykonywania czynności diagnostyki laboratoryjnej w zakresach określonych w załączniku do rozporządzenia. I tak lekarze posiadający poniżej wymienione specjalizacje są uprawnieni do samodzielnego wykonywania czynności diagnostyki w następujących zakresach:
1 .alergologia II stopnia, alergologia - w zakresie badania cytologicznego plwociny i wydzieliny błony śluzowej nosa;
2. anatomo-patologia II stopnia, anatomia patologiczna II stopnia, patomorfologia II stopnia, patomorfologia - w zakresie technik histochemicznych, immunopatologicznych, mikroskopii elektronowej, technik biologii molekularnej w diagnostyce patomorfologicznej;
3. angiologia - w zakresie laboratoryjnej diagnostyki medycznej z wyłączeniem badań genetycznych, laboratoryjnej transfuzjologii medycznej i laboratoryjnej hematologii medycznej;
4. dermatologia i wenerologia II stopnia, dermatologia i we-nerologia - w zakresie badań immunodermatologicznych, trichologicznych, bakteriologicznych, mikologicznych, wirusologicznych, serologicznych, cytologicznych molekularnych w dermatologii i wenerologii;
5. endokrynologia II stopnia (podspecjalizacja), endokrynologia II stopnia, endokrynologia - w zakresie oznaczania hormonów oraz laboratoryjnej diagnostyki immunologicznej i badań molekularnych identyfikujących mutacje prowadzące do rozwoju chorób układu dokrewnego;
6. ginekologia i położnictwo II stopnia, położnictwo i ginekologia II stopnia, położnictwo i ginekologia - w zakresie wstępnych badań cytologicznych dotyczących materiału pobranego z narządu rodnego;
7. hematologia II stopnia (podspecjalizacja), hematologia II stopnia, hematologia - w zakresie wykonywania badań hematologicznych szpiku i krwi;
8. immunologia kliniczna - w zakresie laboratoryjnych prawidłowości genetycznych genotypowych i czynnościowych podstawowych i pomocniczych komórek odpornościowych, białek odpornościowych, białek ostrej fazy, przeciwciał naturalnie występujących odpornościowych i antyodpomo-ściowych, oraz badań immunogenetycznych;
9. medycyna sądowa II stopnia, medycyna sądowa - w zakresie laboratoryjnej diagnostyki histopatologicznej, laboratoryjnej diagnostyki toksykologicznej i laboratoryjnej diagnostyki genetycznej w zakresie objętym programem specjalizacji;
10. mikrobiologia II stopnia, mikrobiologia i serologia II stopnia, mikrobiologia lekarska - w zakresie badań mikrobiologicznych;
11. neurologia - w zakresie badania płynu mózgowo-rdzeniowego;
12. neurologia dziecięca II stopnia, neurologia dziecięca -w zakresie podstawowego panelu badania płynu mózgowo-rdzeniowego, w tym pleocytoza i białko;
13. neuropatologia II stopnia (podspecjalizacja), neuropa-tologia II stopnia, neuropatologia - w zakresie technik
histochemicznych, immunopatologicznych, mikroskopii elektronowej, technik biologii molekularnej dotyczących diagnostyki neuropatologicznej oraz cytologii płynu mózgowo-rdzeniowego;
14. onkologia i hematologia dziecięca - w zakresie laboratoryjnej diagnostyki hematologicznej, cytochemicznej i immunologicznej szpiku i krwi;
15. parazytologia lekarska II stopnia (podspecjalizacja) -w zakresie laboratoryjnej diagnostyki makroskopowej i mikroskopowej chorób pasożytniczych;
16. toksykologia kliniczna II stopnia (podspecjalizacja), toksykologia II stopnia, toksykologia wojskowa II stopnia, toksykologia kliniczna - w zakresie laboratoryjnej toksykologii medycznej;
17. transfuzjologia II stopnia, transfuzjologia kliniczna II stopnia, transfuzjologia kliniczna - w zakresie oznaczania grup krwi układu ABO, Rh oraz antygenów z innych układów grupowych, wykonywanie badań mających na celu wykrywanie przeciwciał do antygenów krwinek czerwonych, ich identyfikacja, określenie miana, wykonywanie próby zgodności przed przetoczeniem krwi.
Prawo samodzielnego wykonywania czynności diagnostyki laboratoryjnej ma osoba posiadająca tytuł zawodowy lekarza i prawo wykonywania zawodu oraz posiadająca umiejętności z zakresu węższych dziedzin medycyny. Jednocześnie na podstawie art. 17 ust. 14 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty Minister Zdrowia, po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Lekarskiej oraz Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych, może określić w rozporządzeniu wykaz umiejętności uprawniających do samodzielnego wykonywania czynności diagnostyki laboratoryjnej. Do dnia dzisiejszego rozporządzenie nie zostało wydane. Przy czym należy zauważyć, że jego wydanie jest fakultatywne, albowiem ustawa posługuje się określeniem Minister Zdrowia „może określić”. Ponieważ rozporządzenie w tej materii nie został wydane nie ma na dzień dzisiejszy umiejętności uprawniających do samodzielnego wykonywania czynności diagnostyki laboratoryjnej.
Na podstawie art. 6a ustawy o diagnostyce laboratoryjnej osoba posiadająca tytuł zawodowy technika analityki medycznej a także osoba posiadająca tytuł zawodowy licencjata na kierunku analityka medyczna wykonują samodzielnie następujące czynności diagnostyki laboratoryjnej:
• badania laboratoryjne, mające na celu określenie właściwości fizycznych, chemicznych i biologicznych oraz składu płynów ustrojowych, wydzielin, wydalin i tkanek pobranych dla celów profilaktycznych, diagnostycznych i leczniczych lub sanitarno-epidemiologicznych;
• mikrobiologiczne badania laboratoryjne płynów ustrojowych, wydzielin, wydalin i tkanek pobranych dla celów profilaktycznych, diagnostycznych i leczniczych lub sanitarno-epidemiologicznych;
• działania zmierzające do ustalenia zgodności tkankowej. Wykonywanie oceny jakości i wartości diagnostycznej badań oraz laboratoryjna interpretacja i autoryzacja wyniku ba-
95