3148973417

A. Augustynowicz i H. Owczarek

nywania czynności diagnostyki laboratoryjnej przez diagnostę laboratoryjnego określa uchwała Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych Nr 84/11/2009 z dnia 4 listopada 2009 r. w sprawie przyjęcia Regulaminu zakresu i zasad działania wizytatorów Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych. Istotną wadą przepisu uprawniającego do przeprowadzania kontroli i oceny wykonywania czynności diagnostyki laboratoryjnej jest brak uprawnień Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych o charakterze władczym w razie stwierdzenia braku realizacji zaleceń powizytacyjnych. Utrudnia to efektywne sprawowanie nadzoru (11). Uprawnienia o charakterze władczym przyznane zostały organom samorządu zawodowego lekarzy i lekarzy dentystów a także samorządu pielęgniarek i położnych. Nadzór nad praktykami lekarskimi sprawuje właściwy organ prowadzący rejestr praktyk lekarskich. W konsekwencji organ ten może dokonać wykreślenia wpisu praktyki z rejestru w razie niespełnienia warunków określonych w obowiązujących przepisach (art. 52 ust. 1 pkt

I    ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty - Dz.U. z 2008 r., Nr 136, poz. 857 z późn. zm.). Podobną regulację zawiera ustawa o zawodach pielęgniarki i położnej (art. 29 i 30 ustawy z dnia 5 lipca 1996 r. - Dz.U. z 2003 r., Nr 9, poz. 108 z późn. zm.).

Od 2008 r. przeprowadzono 36 wizytacji w medycznych laboratoriach diagnostycznych, w tym 19 wizytacji interwencyjnych, 14 planowych i 3 sprawdzające. Spośród wizytacji

II    przeprowadzonych było w laboratoriach funkcjonujących w samodzielnych publicznych zakładach opieki zdrowotnej, 25 wizytacji przeprowadzonych było w niepublicznych zakładach opieki zdrowotnej. W wyniku przeprowadzonej wizytacji w 2008 r. skierowano do prokuratury jedno zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa, w 2009 r. takich zawiadomień skierowano 5, a w 2010 r. jedno. Zastrzeżenia wizytatorów dotyczyły najczęściej faktycznego braku: kierownika w laboratorium (kierownik jedynie na papierze), należytej obsady personalnej, autoryzacji wyniku badania przez diagnostę laboratoryjnego, podstawowej dokumentacji oraz nieprawidłowości w transporcie materiału biologicznego [12].

Podsumowanie

Określony w art. 2 ustawy o diagnostyce laboratoryjnej katalog czynności diagnostyki laboratoryjnej stanowi numerus clausus i nie może być w drodze interpretacji rozszerzony. Analiza regulacji dotyczących czynności diagnostyki laboratoryjnej pozwala sformułować postulaty jak najszybszej zmiany ustawy o diagnostyce laboratoryjnej.

W pierwszej kolejności należy uzupełniać definicję czynności diagnostyki laboratoryjnej tak aby definicją objąć czynności wykonywane w celu orzeczniczym lub poznawczym.

W katalogu czynności diagnostyki laboratoryjnej nie zostało określone, iż czynnością diagnostyki laboratoryjnej jest pobieranie materiału do badań laboratoryjnych. A warto wskazać, że osoby wskazane w art. 6 i 6a komentowanej ustawy są uprawnione do zabiegów i czynności polegających na pobraniu od pacjenta materiału do badań laboratoryjnych.

Możliwa jest więc sytuacja w której w laboratorium wykonywane są zabiegi i czynności, które nie są czynnościami diagnostyki laboratoryjnej.

Nie stanowi na dzień dzisiejszy wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego także pełnienie z wyboru funkcji w organach samorządu diagnostów laboratoryjnych, kierowanie medycznym laboratorium diagnostycznym, pełnienie funkcji wizytatora. W tym zakresie należy postulować wskazanie, iż wykonywanie czynności diagnostyki laboratoryjnej obejmuje pełnienie funkcji Prezesa Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych, Rzecznika Dyscyplinarnego, Przewodniczącego Sądu Dyscyplinarnego czy Przewodniczącego Wyższego Sądu Dyscyplinarnego, wykonywanie obowiązków wizytatora Krajowej Izby Diagnostów Laboratoryjnych. W przypadku tych osób wykonywanie zawodu diagnosty laboratoryjnego wymaga łączenia pełnienia tych funkcji z wykonywaniem czynności diagnostyki laboratoryjnej.

Piśmiennictwo:

1.    Uzasadnienie do poselskiego projektu ustawy o zawodzie diagnosty laboratoryjnego i samorządzie zawodowym diagnostów laboratoryjnych (druk Nr 351).

2.    Dercz M (w:) Dercz M, Rek T. Ustawa o zakładach opieki zdrowotnej. Komentarz, Wolters Kliwer Polska, 2007; 36.

3.    Augustynowicz A, Owczarek H. Rola badań diagnostyki laboratoryjnej w procesie leczenia, Studia Ecologiae et Bioethicae, Tom 7, 2009; 274.

4.    Augustynowicz A, Widarska A. Podstawy prawa dla diagnostów laboratoryjnych, Warszawa 2009;. 30-54.

5.    Augustynowicz (w:) Augustynowicz A, Budziszewska-Makulska A, Tymiński R, Waszkiewicz M. Ustawa o diagnostyce laboratoryjnej. Komentarz. Warszawa 2010; 22-23.

6.    Augustynowicz (w:) A.Augustynowicz, A. Budziszewska-Makulska, R. Tymiński, M. Waszkiewicz, Ustawa o diagnostyce laboratoryjnej. Komentarz. Warszawa, 2010;;. 27-28

7.    Augustynowicz (w:) Augustynowicz A, Budziszewska-Makulska A, Tymiński R, Waszkiewicz M. Ustawa o diagnostyce laboratoryjnej. Komentarz. Warszawa, 2010; 29.

8.    Pismo Prezesa Krajowej Izby Diagnostów Laboratoryjnych z dnia 27 listopada 2006 r. znak: L.dz. 804/11/06

9.    Augustynowicz (w:) Augustynowicz A, Budziszewska-Makulska A, Tymiński R, Waszkiewicz M. Ustawa o diagnostyce laboratoryjnej. Komentarz. Warszawa, 2010; 42-43.

10.    Preiss W. (w:) Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Komentarz pod red. E. Zielińskiej. Warszawa, 2008; 345-346.

11.    Augustynowicz (w:) Augustynowicz A, Budziszewska-Makulska A, Tymiński R, Iwaszkiewicz M. Ustawa o diagnostyce laboratoryjnej. Komentarz. Warszawa, 2010; 80

12.    Owczarek H. Nadzór nad medycznym laboratorium diagnostycznym a jakość udzielanych świadczeń zdrowotnych (w:) Kierunki doskonalenia usług w ochronie zdrowia. Warszawa, 2010; 60.

Adres do korespondencji:

Anna Augustynowicz

Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego ul. Marymoncka 99/103, 01-813 Warszawa e-mail: [e-mail]

Zaakceptowano do publikacji: 18.02.2011

97