plik


ÿþSZKOLENIE I BEZPIECZECSTWO LOTÓW P³k dypl. pil. Ryszard Grzeliñski Mjr dr in¿. Zbigniew Cio³ek Dowództwo Si³ Powietrznych F-16 w polskich Si³ach Powietrznych Problemy przeszkolenia personelu lataj¹cego i technicznego godnie z Ustaw¹ z dnia 22 czerwca 2001 EA 1560  bezpoSrednio wi¹za³o siê z pozy- Zroku o ustanowieniu programu wielolet- skaniem nowoczesnego samolotu wielozada- niego wyposa¿enia Si³ Zbrojnych Rzeczypo- niowego. Z celem tym powi¹zane s¹ ró¿ne spolitej Polskiej w samoloty wielozadaniowe wymagania dotycz¹ce uzbrojenia, szkolenia i zapewnieniu warunków jego realizacji1 oraz i rozpoznania, niemo¿liwe do spe³nienia bez podpisanym w dniu 18 kwietnia 2003 roku nowoczesnego samolotu. Wymagania opera- w Wy¿szej Szkole Oficerskiej Si³ Powietrz- cyjne, techniczne i szkoleniowe okreSlone nych w Dêblinie pakietem umów PL-D-SAC w dokumentach NATO oraz zobowi¹zania zwi¹zanych z zakupem 48 samolotów wielo- praskie PCC5 (PL-CE 4) dotycz¹ zastosowa- zadaniowych F-16 C/D Block 52+ (Advan- nia procedur i podjêcia przedsiêwziêæ nie- ced)2, zainicjowano nie tylko narodowy pro- zbêdnych do u¿ytkowania platformy samolo- gram wymiany przestarza³ych samolotów bo- tu wielozadaniowego F-16 w pe³nym zakre- jowych (okres eksploatacji kilkudziesiêciu sie. Samolot F-16 C/D Block 52+ (Advanced) sztuk tych samolotów zakoñczy siê w roku jest w NATO jednym z najnowoczeSniejszych 2012), ale zapocz¹tkowano równie¿ nowy nurt z wymienionej rodziny samolotów wieloza- szkolenia lotniczego3. daniowych pod wzglêdem interoperacyjnoSci, Czynnikiem przyspieszaj¹cym podjêcie kompatybilnoSci, zamiennoSci i jednolitoSci decyzji o zakupie nowego samolotu by³o przy- (uzgodnionych procedur taktycznych i tech- st¹pienie Polski do NATO w kwietniu 1999 nicznych), spe³nia równie¿ wszystkie wyma- roku i przyjêcie licznych zobowi¹zañ sojusz- gania Si³ Powietrznych dotycz¹ce wykonywa- niczych4, z których jedno  Cel Si³ Zbrojnych nia zadañ bojowych. Samolot F-16 Fighting 1 Dziennik Ustaw nr 89 z 2001 r., pozycja 972. 2 M. Æwiek: Kontrakt stulecia. Umowy podpisane.  Przegl¹d WLOP 2003, nr 6, s. 99 - 103. 3 BezpoSredni nadzór nad realizacj¹ umowy ze strony polskiej sprawuje Pe³nomocnik Ministra Obrony Narodo- wej  Dyrektor Programu Wdra¿ania Do Wyposa¿enia SZ RP Samolotu Wielozadaniowego, a g³ównym wykonawc¹ umowy s¹ Si³y Powietrzne. 4 Zgodnie z nasz¹ deklaracj¹ po 2008 roku Si³y Powietrzne musz¹ oddaæ do dyspozycji NATO w wydzielonej liczbie statki powietrzne i personel lotniczy przygotowany do autonomicznego czy te¿ koalicyjnego dzia³ania (w mySl artyku³u V traktatu waszyngtoñskiego). Zob. E. Zab³ocki: Sojusze i koalicje polityczno-militarne, nowe uwarunkowania i wyzwania.  MySl Wojskowa 2004, nr 4, s. 20 - 34. 5 Zobowi¹zania praskie na rzecz zdolnoSci obronnych (The Prague Capabilities Commitment  PCC) podpisano podczas szczytu NATO w Pradze w dniach 21 - 22 listopada 2002 roku. Nastêpstwem tych postanowieñ by³ miêdzy innymi wydany przez Dowódcê WLOP rozkaz nr 42 z dnia 3 kwietnia 2003 roku w sprawie realizacji zadañ wyni- kaj¹cych ze zobowi¹zañ praskich na rzecz zdolnoSci obronnych. 10 Sierpieñ 2005 Fot. 1. Tak bêdzie wygl¹da³ polski F-16. Na zdjêciu widoczne dodatkowe zbiorniki paliwa (ang. Conformal Fuel Tank  CFT) Falcon w konfiguracji, w jakiej zosta³ zamó- przygotowanie nowej infrastruktury lotni- wiony przez Polskê, nie jest eksploatowany skowej oraz modernizacja infrastruktury ist- w ¿adnym innym pañstwie (fot. 1). niej¹cej, Wa¿ne by³y te¿ ustalenia zawarte w doku- przygotowanie nowych systemów dowo- mencie Letter of Offer and Acceptance (LOA) dzenia, ³¹cznoSci i ubezpieczenia lotów, oraz poprawki uzgodnione podczas kilku spo- przeszkolenie personelu lataj¹cego i tech- tkañ poSwiêconych przedsiêwziêciu  Program nicznego, Management Review (PMR)6, które pozwo- dostosowanie struktur organizacyjnych tak, li³y wypracowaæ optymalny harmonogram do- aby spe³nia³y wymogi eksploatacyjne samo- staw samolotów, tak by by³ on zbie¿ny w cza- lotu F-16, sie z planowanym, stopniowym wycofywa- przygotowanie w³aSciwej bazy szkoleniowej. niem samolotów Su-22 oraz osi¹ganiem go- Realizowane od momentu podpisania umo- towoSci bojowej przez pierwsze dostarczone wy przedsiêwziêcia uwidoczni³y wiele proble- samoloty wielozadaniowe F-16. mów, które mog¹ mieæ negatywny wp³yw na Proces wdra¿ania samolotu wielozadanio- proces wdro¿enia samolotów F-16, a w nie- wego wymaga realizacji wielu przedsiêwziêæ, których przypadkach nawet zaburzyæ jego ter- miêdzy innymi takich jak: minowy przebieg. 6  Program Management Review jest przedsiêwziêciem cyklicznym, poSwiêconym problematyce F-16. Do tej pory odby³y siê cztery takie przedsiêwziêcia (PMR-I  w dniach 28 - 30 czerwca 2003 roku, PMR-II  w dniach 2 - - 6 lutego 2004 roku, PMR-III  w dniach 18 - 24 czerwca 2004 roku i PMR-IV  w dniach 15 - 19 listopada 2004 roku). Przegl¹d Si³ Powietrznych 11 Nabór i szkolenie lotnicze  tów wy³oniono pierwsz¹ grupê 39 pilotów7.  stan aktualny Nastêpnie w WSOSP w Dêblinie w ramach oraz propozycje zmian Studium Jêzyków Obcych przeprowadzono 3-miesiêczny specjalistyczny kurs jêzyka an- Zgodnie z Rozkazem Dowódcy Si³ Powietrz- gielskiego oraz specjalistyczny kurs termino- nych nr 10 z dnia 19 stycznia 2004 roku w spra- logii lotniczej w jêzyku angielskim. Kurs koñ- wie przygotowania personelu lataj¹cego i tech- czy³ siê egzaminem z jêzyka angielskiego nicznego do przeszkolenia na samolot wielo- wed³ug standardów ECL. Ostatecznie zatwier- zadaniowy F-16 C/D Block 52+ (Advanced) dzono kandydatury 6 pilotów-instruktorów do podjêto dzia³ania maj¹ce zminimalizowaæ szkolenia w USA (rys. 1). koszty przeszkolenia personelu lataj¹cego W ramach programu  Guest Pilot 8 pierw- w USA. OkreSlono Scis³e kryteria selekcji kan- szego pilota na szkolenie jêzykowe i spe- dydatów do przeszkolenia, mianowicie: cjalistyczne do USA skierowano 13 lutego znajomoSæ jêzyka angielskiego na pozio- 2004 roku. DoSwiadczenia wyniesione ze mie 3, 3, 3, 3 wg STANAG 6001, szkolenia i pobytu w USA pozwoli³y na uzyskanie na egzaminie z jêzyka angielskie- wprowadzenie zmian w programie szkole- go przeprowadzanego wed³ug standardów nia jêzykowego i specjalistycznego pierw- English Comprehension Level (ECL) mi- szych szeSciu pilotów, którzy do Stanów nimum 85 punktów, Zjednoczonych udali siê 13 paxdziernika pozytywne wyniki badañ lotniczo-lekar- 2004 roku9. Zmian tych dokonano w poro- skich, zumieniu z Pe³nomocnikiem Ministra Obro- wykazanie siê 320-godzinnym nalotem na ny Narodowej  Dyrektorem Programu samolocie naddxwiêkowym, Wdra¿ania Do Wyposa¿enia Si³ Zbrojnych posiadanie uprawnieñ instruktorskich oraz RP Samolotu Wielozadaniowego. Pilotom- uprawnieñ do dowodzenia ugrupowaniami -instruktorom zapewniono dodatkowo 60 lotniczymi  do klucza w³¹cznie, godzin lotów na samolocie T-38C Talon, aby wiek do 38 lat. mogli lepiej przygotowaæ siê do szkolenia Wed³ug tak okreSlonych kryteriów wybra- na samolocie wielozadaniowym oraz dosko- no kandydatów, których póxniej poddano ba- naliæ w pos³ugiwaniu siê w powietrzu fra- daniom lotniczo-lekarskim w Wojskowym zeologi¹ lotnicz¹ w jêzyku angielskim. Tak Instytucie Medycyny Lotniczej (WIML) zmodyfikowany program szkolenia ma za- w Warszawie. Z przebadanych 126 kandyda- pewniæ polskim pilotom odpowiednie wy- 7 Statystycznie ujmuj¹c, 46,15% zakwalifikowanych (w pierwszym okresie naboru) pilotów to absolwenci WSOSP z promocji 1995, 1996 i 2001 roku. Z grupy kandydatów niezdolnych do przeszkolenia piloci w stopniu podporucz- nika (a wiêc bardzo m³odzi ludzie) stanowili a¿ 72,4% ogó³u, z czego 60,3% to piloci rekrutuj¹cy siê z OSrodków Szkolenia Lotniczego WSOSP. Ponadto wy³oniono rezerwow¹ grupê 12 pilotów w wieku 24 - 29 lat, których ogólny nalot wynosi³ 200 - 500 godzin (z regu³y na samolotach TS-11 Iskra i PZL-130 Orlik)  45% pilotów tej grupy mia³o wymagane uprawnienia do dowodzenia w ugrupowaniu lotniczym. Podczas drugiego naboru liczba kandydatów wzros³a do 156 i z tej grupy wy³oniono 47 pilotów. 8 W ramach programu  Guest Pilot na szkolenie do USA pierwszy wyjecha³ mjr pil. RoScis³aw Stepaniuk (fot. 2). Po ukoñczeniu szkolenia jêzykowego pp³k R. Stepaniuk odby³ szkolenie na samolocie szkolno-bojowym T-38C Talon w bazie lotniczej Randolph w San Antonio, w stanie Teksas. Nauka polega³a na szkoleniu naziemnym, samo- kszta³ceniu CBT (computer based training), wykonywaniu lotów na symulatorze UTD (Unit Training Device) oraz szkoleniu w powietrzu (loty wg przyrz¹dów, loty na poziomie przejSciowym, loty szykiem, loty nawigacyjne i loty egzaminacyjne). £¹cznie na szkolenie przeznaczono 65 godzin. W drugiej po³owie marca 2005 roku pp³k Stepaniuk rozpocz¹³ przeszkolenie na samolocie F-16 w bazie lotniczej Tucson w stanie Arizona. Zob. R. Rotkiewicz: Wielo- zadaniowa Pestka.  Polska Zbrojna nr 21(383) z 23 maja 2004 roku, s. 13. 9 Szkolenie jêzykowe prowadzone jest w Defense Language Institute w Lackland, natomiast specjalistyczne (lotnicze) w bazach lotniczych: Tucson, Randolph i Holloman. 12 Sierpieñ 2005 szkolenie wymagane do rozpoczêcia prze- lenie w kraju na odpowiednim samolocie szkolenia na samolocie F-16. szkolno-bojowym (szkolenia zaawansowane- Si³y Powietrzne zgodnie z kontraktem go) wed³ug procedur stosowanych w pañ- otrzymaj¹ 48 wielozadaniowych samolotów stwach NATO. Wymaga to jednak nie tylko F-16 C/D Block 52+ (Advanced); uwzglêd- wypracowania racjonalnych, systemowych niaj¹c wspó³czynnik 1,5 pilota na samolot, rozwi¹zañ, ale przede wszystkim daleko id¹- przed naszym lotnictwem stoi zadanie prze- cych zmian wojskowego systemu szkolenia szkolenia 72 pilotów10. Zadanie to jest bar- lotniczego i nadawania licencji. dzo trudne do wykonania ze wzglêdu na: Wobec tego nale¿a³oby podj¹æ intensyw- brak w Si³ach Powietrznych odpowiednie- niejsze dzia³ania zmierzaj¹ce do utworzenia go samolotu szkolno-bojowego, na którym na bazie Wy¿szej Szko³y Oficerskiej Si³ Po- mo¿na by przygotowywaæ pilotów do prze- wietrznych w Dêblinie Miêdzynarodowego szkolenia na samolot F-16, OSrodka Szkolenia Lotniczego (MOSL), któ- niewystarczaj¹c¹ znajomoSæ frazeologii lot- ry  w za³o¿eniu  stanowi³by podstawê sys- niczej w jêzyku angielskim (w powietrzu) temu szkolenia lotniczego pilotów Si³ Po- pozosta³ych pilotów przewidzianych do wietrznych. Mo¿liwy by³by wiêc dalszy roz- przeszkolenia na samolot F-16 w kraju. wój uczelni, a tym samym zagwarantowane Wa¿ne jest, aby jak najszybciej okreSliæ jej dalsze istnienie12. Jednak bez pozyskania sposób i miejsce szkolenia pozosta³ego per- nowego samolotu szkolenia zaawansowane- sonelu lataj¹cego. Poniewa¿ proces szkole- go Miêdzynarodowy OSrodek Szkolenia Lot- nia pilotów jest d³ugotrwa³y, istniej¹ obawy niczego nie bêdzie w stanie przygotowaæ kan- przed niedoborem personelu lataj¹cego dydatów do szkolenia na wspó³czesnych sa- w stosunku do liczby dostarczanych w kolej- molotach wielozadaniowych13. Miêdzynaro- nych latach samolotów. Zgodnie z harmono- dowy OSrodek Szkolenia Lotniczego w Dê- gramem dostaw Si³y Powietrzne bêd¹ mia³y blinie, bêd¹cy podstaw¹ szkolenia personelu pod koniec 2007 roku 32 samoloty F-1611. Si³ Powietrznych w kraju, powinien w pe³ni Mo¿e siê wiêc zdarzyæ, ¿e nie bêdzie dosta- zabezpieczyæ szkolenie lotnicze kandydatów tecznie wielu kandydatów do przeszkolenia na samoloty F-16 wed³ug procedur IFR14 oraz na samolot F-16 (wymagany jest nalot 320 ICAO15. Niezbêdne do opanowania i podtrzy- godzin na samolocie odrzutowym). Dlatego mania nawyków pilota¿u bêd¹ tu nowoczesne te¿ przygotowanie kandydatów do przeszko- symulatory lotu: Full Mission Trainer oraz lenia na samolot F-16 C/D Block 52+ (Ad- Squadron Level Trainer16. Aby zaspokoiæ po- vanced) musi uwzglêdniæ wczeSniejsze szko- trzeby szkoleniowe, oSrodek musi rozpocz¹æ 10 J. Bartoszcze: Nowy samolot  nowe wyzwania.  Przegl¹d WLOP 2002, nr 9, s. 52 - 60. 11 Pierwsze 5 samolotów w wersji F-16C oraz 3 samoloty w wersji F-16D dostarczone bêd¹ w IV kwartale 2006 roku. Analogiczna dostawa zaplanowana zosta³a te¿ na I kwarta³ 2007 roku. 12 Istniej¹ ku temu pewne przes³anki. Po pierwsze, w  Szkole Orl¹t przez kilka dekad szkolono personel lataj¹cy z innych pañstw, a wiêc s¹ ju¿ pewne doSwiadczenia. Po drugie, w latach dziewiêædziesi¹tych XX wieku ówczesny komendant  Szko³y Orl¹t gen. bryg. pil. dr Edward Hyra podj¹³ udan¹ próbê wymiany doSwiadczeñ w dziedzinie teorii i praktyki szkolenia lotniczego, organizuj¹c w WSOSP Zlot Szkó³ Lotniczych  Instruktor 92 . Udzia³ wziê³y w nim szko³y lotnicze ze Szwecji, Francji, Wielkiej Brytanii oraz delegacje z Kanady i Wêgier. Po trzecie, obecnie szkolenie lotnicze staje siê problemem si³ powietrznych wielu pañstw, poniewa¿ wymaga bardzo du¿ych nak³adów finansowych. Dlatego d¹¿y siê do centralizacji takiego szkolenia. Realizacja projektu MOSL w Dêblinie rokowa³a- by nadziejê na obni¿enie kosztów przygotowania odpowiedniej bazy szkoleniowej i logistycznej zwi¹zanej z zaku- pem lub dzier¿aw¹ samolotu do szkolenia zaawansowanego. 13 Zob. Z. Wydra, M. Woxniak: Kurs na Dêblin.  Wira¿e 2005, nr 5, s. 2 - 4. 14 IFR (Instrument Flight Rules)  warunki okreSlaj¹ce wykonywanie lotów wg wskazañ przyrz¹dów. 15 ICAO (International Civil Aviation Organisation)  Miêdzynarodowa Organizacja Lotnictwa Cywilnego. 16 Por. Graham Warwick : Wave of attack.  Flight International nr 4962/166, s. 35 - 45. Przegl¹d Si³ Powietrznych 13 Rys. 1. Harmonogram selekcji i szkolenia pilotów na samoloty F-16 dzia³alnoSæ najpóxniej z pocz¹tkiem 2007 roku. W wypadku opóxnienia rozpoczêcia dzia- ³alnoSci Miêdzynarodowego OSrodka Szko- lenia Lotniczego zaistnieje koniecznoSæ szko- lenia kolejnych grup pilotów za granic¹, co w znacznej mierze mo¿e przyczyniæ siê do zwiêkszenia ogólnych kosztów szkolenia lot- niczego17. W innej koncepcji mówi siê o doraxnym przeszkoleniu pilotów na samolot wielozada- niowy zarówno w Stanach Zjednoczonych, jak i w Polsce, co pozwoli³oby na koniec 2008 roku obj¹æ szkoleniem 37 pilotów na samolo- cie F-16 w Polsce oraz 12 pilotów na samolo- cie szkolenia zaawansowanego T-38C Talon w Stanach Zjednoczonych. Fot. 2. Pp³k pil. RoScis³aw Stepaniuk przed pierw- szym lotem F-16 Black 42E ze 152. FS. Fot. ze zbioru autorów 17 Z przeprowadzonej analizy propozycji szkolenia przygotowawczego do przeszkolenia na samolot wielozada- niowy F-16 poza granicami kraju (np. w Turcji, Grecji, Kanadzie, Finlandii, Belgii, USA, Hiszpanii i Wielkiej Brytanii) najbardziej korzystne zarówno cenowo, jak i specjalistycznie by³oby szkolenie w USA, poniewa¿ wyma- ga³oby jedynie opracowania aneksu do istniej¹cej ju¿ umowy zakupu samolotu wielozadaniowego (Srodki finanso- we z programu LOA F-16). Takie rozwi¹zanie pozwoli³oby p³ynnie wyszkoliæ 72 pilotów samolotów F-16 do 2010 roku oraz skróciæ czas szkolenia. Jednak ujêcie szkolenia przygotowawczego w ramach przeszkolenia na samolot wielozadaniowy podwa¿a celowoSæ istnienia narodowego oSrodka szkolenia podstawowego i zaawansowanego w WSOSP Dêblin. 14 Sierpieñ 2005 Nabór i szkolenie szkolenie techniczne (od 1,5 miesi¹ca do 9 personelu technicznego  miesiêcy w zale¿noSci od specjalnoSci),  stan aktualny, przewidywania18 szkolenie instruktorów (ok. 2 tygodni). Z ustaleñ delegacji USAF i USAFE z przed- Przygotowanie personelu technicznego do stawicielami polskich Si³ Powietrznych (spotka- obs³ugi samolotu wielozadaniowego F-16 nia tematyczne  Maintenance Training i  Scho- odbywaæ siê bêdzie w dwóch etapach  w Sta- olhouse ) dotycz¹cych szkolenia personelu tech- nach Zjednoczonych oraz w Polsce. nicznego w USA oraz decyzji podjêtych przez Biuro Pe³nomocnika MON  Dyrektora Progra- Przeszkolenie w Stanach Zjednoczonych mu Wdra¿ania Do Wyposa¿enia SZ RP Samo- Podstaw¹ do realizacji przedsiêwziêæ zwi¹- lotu Wielozadaniowego wynika, ¿e w grupie zanych z przygotowaniem personelu technicz- oprócz 53 instruktorów znajdzie siê równie¿ 10 nego s¹ kontrakt oraz wyniki konferencji dopre- oficerów Wy¿szej Szko³y Oficerskiej Si³ Po- cyzowuj¹cych. Na ostatniej konferencji ustalo- wietrznych, którzy stanowiæ bêd¹ kadrê wyk³a- no, ¿e na przeszkolenie do Stanów Zjednoczo- dowców odpowiedzialn¹ za przeszkolenie ko- nych skierowanych zostanie 169 oficerów i pod- lejnych grup personelu technicznego w kraju19. oficerów. Szkolenie odbywaæ siê bêdzie w 23 Koszt przeszkolenia jednego specjalisty podgrupach (od paxdziernika 2005 roku do s³u¿by in¿ynieryjno-lotniczej wyniesie kilka- kwietnia 2007 roku) wed³ug okreSlonego har- set tysiêcy USD, a wiêc ³¹czny koszt szkole- monogramu w nastêpuj¹cych etapach (rys. 2): nia personelu technicznego oscylowa³ bêdzie szkolenie jêzykowe (jêzyk angielski ogól- wokó³ kilkudziesiêciu milionów USD. Ten ny  w zale¿noSci od stopnia znajomoSci), argument w znacznym stopniu przes¹dzi³ o ko- szkolenie jêzykowe (jêzyk angielski specja- niecznoSci postawienia wysokich wymagañ listyczny), personelowi kwalifikowanemu do przeszko- Rys. 2. Planowany przebieg oraz etapy szkolenia personelu technicznego w USA 18 Zagadnienie: nabór oraz szkolenie personelu SIL do obs³ugi samolotu F-16 opracowano na podstawie analizy modelowego etatu, bior¹c pod uwagê liczbê personelu w poszczególnych specjalnoSciach, stopnie etatowe oraz uwarunkowania podpisane w LOA. 19 Szkolenie personelu technicznego bêdzie prowadzone w kraju od stycznia 2007 roku równolegle w Dêblinie i 31. BLot w Krzesinach (szkolenie teoretyczne), a nastêpnie od wrzeSnia 2008 roku tylko w 31. BLot w Krzesinach (szkolenie praktyczne). Szkolony personel zostanie podzielony na grupy licz¹ce po 15 s³uchaczy oraz na 16 specjal- noSci. Kurs bêdzie trwa³ od 2 do 6 miesiêcy. Przegl¹d Si³ Powietrznych 15 Fot. 3. Kpt. Zbigniew Nizio³  oficer EOD (Explosive Ordnance Disposal) przed Defense Language Institu- te w Lackland. Fot. ze zbio- ru autorów lenia w Stanach Zjednoczonych. Za podsta- przeprowadzono trzy testy sprawdzaj¹ce, wowe kryteria, jakimi kierowano siê przy wy- w jakim stopniu szkolony personel zna jêzyk borze kandydatów, uznano: angielski. Egzaminowano wed³ug kryteriów znajomoSæ jêzyka angielskiego na pozio- ECL (English Comprehension Level) i z mie 2, 2, 2, 2 wed³ug STANAG 6001, udzia³em przedstawicieli z Ambasady Ame- wiek personelu gwarantuj¹cy minimum 6 - rykañskiej w Warszawie oraz wyk³adowców - 10 lat dalszej s³u¿by, ze szko³y jêzykowej w Lackland w USA. wysoki poziom kwalifikacji zawodowych Egzaminowani uzyskali nastêpuj¹ce wyniki: w danej specjalnoSci, 70 - 100 pkt ECL  33 % egzaminowa- dyspozycyjnoSæ oraz akceptacjê przysz³ych nych, warunków s³u¿by. 50 - 55 pkt ECL  28 % egzaminowa- W minionych 24 miesi¹cach w Si³ach Po- nych, wietrznych podjêto wiele przedsiêwziêæ ma- 40 - 44 pkt ECL  30 % egzaminowa- j¹cych na celu przygotowanie personelu. Oto nych, niektóre z nich: 0 - 29 pkt ECL  9 % egzaminowa- wytypowano personel techniczny 3. eskadry nych. lotnictwa taktycznego oraz 31. Bazy Lotni- Z grona wytypowanych oko³o 360 oficerów czej w Krzesinach do przeszkolenia w USA, i podoficerów utworzono: przeprowadzono dodatkow¹ rekrutacjê  grupê zasadnicz¹ planowan¹ do przeszko- wybrano personel techniczny z pozosta³ych lenia w USA  169 osób20, jednostek lotniczych Si³ Powietrznych, grupê rezerwow¹  oko³o 70 osób, dokonano podzia³u wyselekcjonowanej ka- pozosta³y personel techniczny, który zaak- dry na podgrupy szkoleniowe oraz okreSlo- ceptowa³ pracê w jednostkach lotniczych no potrzeby w zakresie podniesienia pozio- maj¹cych eksploatowaæ F-16  oko³o 90 mu znajomoSci jêzyka angielskiego, osób. zorganizowano dodatkowe kursy jêzyka an- Dziêki wytê¿onej nauce oko³o 40% perso- gielskiego dla wytypowanego personelu nelu podwy¿sza³o poziom znajomoSci jêzyka technicznego, angielskiego, tak aby po ukoñczeniu przeszko- 20 Szkolenie jêzykowe personelu technicznego prowadzone bêdzie w Defense Language Institute w Lackland i obejmowa³o bêdzie wy³¹cznie specjalistyczn¹ terminologiê angielsk¹, natomiast kursy specjalistyczne odbêd¹ siê w Harford, Fort Worth i innych oSrodkach. Pierwszy do USA skierowany zosta³ kpt. Z. Nizio³ (fot. 3). Nastêpni  dwóch oficerów EOD oraz dwóch lektorów jêzyka angielskiego z WSOSP w Dêblinie  na 9-tygodniowy specjali- styczny kurs jêzykowy wyjechali w dniu 25 maja 2005 roku. 16 Sierpieñ 2005 lenia (kursu), w lutym bie¿¹cego roku przy- wistów. Aby pozyskaæ tak du¿¹ liczbê perso- st¹piæ do testu koñcowego ECL21. Jego wyni- nelu, niezbêdne okaza³o siê przeprowadzenie ki stanowiæ bêd¹ podstawê do okreSlenia ter- kampanii informacyjnej w mass mediach oraz minów wyjazdu na poszczególne etapy prze- rodzajach si³ zbrojnych. Personel ten zostanie szkolenia do Stanów Zjednoczonych (rys. 2). skierowany na kursy jêzyka angielskiego, a po zakoñczeniu przeszkolenia jêzykowego odde- Przeszkolenie personelu technicznego legowany na kursy specjalistyczne eksploata- w Polsce cji samolotu F-16 Fighting Falcon. Jak ju¿ Z naszych obliczeñ wynika, ¿e do obs³ugi wczeSniej wspomniano, pierwsze kursy powin- samolotów F-16 Fighting Falcon w 3., 6. i 10. ny rozpocz¹æ siê w okresie od stycznia do mar- eskadrze lotnictwa taktycznego oraz 31. i 32. ca 2007 roku, bezpoSrednio po powrocie in- Bazie Lotniczej potrzebnych jest ok. 1100 osób, struktorów wyszkolonych w USA22 (rys. 2). z których oko³o 600 (kandydatów na podofi- Je¿eli w trakcie wprowadzania do eksplo- cerów i szeregowych zawodowych) bêdzie siê atacji pierwszej eskadry samolotów F-16 rekrutowaæ spoSród absolwentów Srednich w Krzesinach pojawi¹ siê trudnoSci z zabez- szkó³ technicznych oraz spoSród ¿o³nierzy s³u¿- pieczeniem lotów, to ze wzglêdu na ograni- by nadterminowej, s³u¿by zasadniczej i rezer- czon¹ liczbê przeszkolonego w USA perso- Rys. 3. Wizja modu³owego symulatora do szkolenia personelu technicznego MSAMT (Modular Simulated Aircraft Maintenance Tainer) 21 Testy ECL zosta³y przeprowadzone: w dniach 10 - 11 lutego 2005 roku w Studium Jêzyków Obcych w WSOSP w Dêblinie, a 15 lutego 2005 roku w Studium Jêzyków Obcych w Centrum Szkolenia Si³ Powietrznych w Koszalinie. 22 Do tego momentu niezbêdne bêdzie wyposa¿enie bazy szkoleniowej w modu³owy symulator do szkolenia personelu technicznego MSAMT (Modular Simulated Aircraft Maintenance Trainer  rys. 3), ró¿ne przekroje i mo- dele uzbrojenia oraz pozyskanie chocia¿ jednego silnika lotniczego Pratt&Whitney F100-PW-229 na potrzeby szko- lenia specjalistycznego w Dêblinie. Przegl¹d Si³ Powietrznych 17 Rys. 4. Etapy szkolenia personelu technicznego w kraju nelu technicznego mo¿e siê zdarzyæ, ¿e in- szoSæ chor¹¿ych zajmuje obecnie stanowiska struktorzy prowadz¹cy szkolenie bêd¹ musieli podoficerskie. Chc¹c pozostaæ w s³u¿bie po równie¿ wspomagaæ personel obs³uguj¹cy 1 stycznia 2007 roku, chor¹¿owie bêd¹ zmu- samoloty F-1623. W zwi¹zku z tym zorgani- szeni do wyra¿enia formalnej zgody na zaj- zowanie szkolenia personelu technicznego na mowanie stanowisk ni¿szych ni¿ odpowiada- miejscu równolegle w Krzesinach i w Dêbli- j¹ce stopniowi wojskowemu, który posiadaj¹ nie bêdzie jak najbardziej rozs¹dne (rys. 4). (art. 176 ustawy). Nale¿y siê spodziewaæ, ¿e ze wzglêdu na brak motywacji wielu chor¹- Przypuszczalne zagro¿enia ¿ych, równie¿ przeszkolonych w USA, mo¿e programu wdro¿enia odejSæ ze s³u¿by. JednoczeSnie nie istniej¹ samolotu wielozadaniowego F-16 uwarunkowania prawne umo¿liwiaj¹ce zatrzy- manie chor¹¿ych w s³u¿bie. Termin ewentu- Nastêpstwa alnych odejSæ zbiegnie siê w z dostawami wprowadzenia ustawy pragmatycznej pierwszych samolotów do Krzesin. i zmiany w ustawie Wynikaj¹ca równie¿ z ustawy pragmatycz- o zakwaterowaniu Si³ Zbrojnych nej kadencyjnoSæ na stanowiskach oficerskich Na mocy ustawy pragmatyczna zlikwido- uniemo¿liwi efektywne wykorzystanie do- wano dodatki za bezpoSredni¹ obs³ugê sprzê- Swiadczonego i wyszkolonego oficera przez tu lotniczego oraz za klasê specjalisty wojsko- okres d³u¿szy ni¿ trzy lata oraz wymusi ko- wego. Zaistnia³a wiêc sytuacja, w której ok. niecznoSæ szkolenia jego nastêpcy. Spowoduje 80% chor¹¿ych w s³u¿bie in¿ynieryjno-lotni- to znaczny wzrost nak³adów finansowych na czej otrzymuje dodatek wyrównawczy w wy- szkolenie specjalistyczne. sokoSci kilkuset z³otych, co wyklucza ich Ponadto trudna sytuacja mieszkaniowa  awans finansowy w ci¹gu najbli¿szych lat. w garnizonach Poznañ i £ask bêdzie zapew- Nie bez znaczenia jest równie¿ obni¿enie ne czynnikiem wp³ywaj¹cym na wzrost obci¹- w SZ RP presti¿u stopnia chor¹¿ego  wiêk- ¿enia finansowego personelu technicznego, 23 Z przeprowadzonej symulacji wynika, ¿e w etapie pilota¿owym, w ró¿nych fazach szkolenia lotniczego mini- malna liczba personelu SIL niezbêdnego do zabezpieczenia lotów samolotów F-16 bêdzie wynosi³a od 48 do 91 osób. 18 Sierpieñ 2005 w zwi¹zku z czym nale¿y liczyæ siê z odmow¹ Mimo opracowania precyzyjnych prognoz przyjêcia proponowanych stanowisk w tych potrzeb liczebnych personelu technicznego do garnizonach. obs³ugi samolotów pe³ne obsadzenie jedno- Reasumuj¹c, pozyskanie odpowiednio licz- stek eksploatuj¹cych samoloty F-16 wyszko- nego doSwiadczonego personelu techniczne- lonym personelem technicznym zostanie osi¹- go do obs³ugi samolotu wielozadaniowego gniête dopiero we wrzeSniu 2008 roku. F-16 mo¿e byæ nierealne. Ponadto istnieje obawa, ¿e przeszkolony w USA personel, Wnioski w który zainwestowano znaczne Srodki finan- sowe, podejmie decyzjê o odejSciu ze s³u¿by. 1. Nale¿y kontynuowaæ przedsiêwziêcia maj¹ce na celu utworzenie Miêdzynarodowe- Szkolenie jêzykowe w kraju go OSrodka Szkolenia Lotniczego na bazie ZnajomoSæ jêzyka angielskiego personelu Wy¿szej Szko³y Oficerskiej Si³ Powietrznych technicznego bezpoSrednio obs³uguj¹cego w Dêblinie. OSrodek stanowiæ bêdzie podsta- samoloty powinna kszta³towaæ siê na pozio- wê systemu przygotowania kandydatów do mie 2 w wypadku grupy o stopniach etatowych szkolenia na samolot F-16. w przedziale kapral  starszy sier¿ant oraz na 2. Konieczne jest przyspieszenie procesu poziomie 3 w wypadku kadry od stopnia m³od- zwi¹zanego z wyborem (pozyskaniem) nowe- szego chor¹¿ego wzwy¿ (wg STANAG 6001). go samolotu szkolenia zaawansowanego, nie- Wi¹¿e siê to z obowi¹zkiem korzystania z an- zbêdnego do szkolenia personelu lataj¹cego. glojêzycznej dokumentacji technologicznej 3. Nale¿y podj¹æ decyzjê o wyborze zagra- podczas bezpoSredniej obs³ugi oraz napraw nicznego oSrodka, w którym mog³aby byæ samolotów. Nale¿y wiêc zak³adaæ, ¿e w eska- przeszkalana odpowiednio liczna grupa pilo- drach lotniczych i Grupach Obs³ugi Technicz- tów, tak by zachowaæ ci¹g³oSæ szkolenia do nej znajomoSæ jêzyka angielskiego bêdzie momentu osi¹gniêcia przez Miêdzynarodowy musia³o doskonaliæ oko³o 700 - 800 osób24. OSrodek Szkolenia Lotniczego w Dêblinie pe³nych zdolnoSci szkoleniowych. Inne uwarunkowania 4. Personel lataj¹cy ze sk³adu 3. i 6. eska- Jednostki lotnicze wytypowane do przeszko- dry lotnictwa taktycznego przewidziany do lenia nie powinny wykonywaæ zadañ bie¿¹cych, przeszkolenia na samolot wielozadaniowy tak by personel tych jednostek móg³ skupiæ siê F-16 nale¿a³oby skierowaæ na doskonal¹ce na doskonaleniu znajomoSci jêzyka angielskie- szkolenie lotnicze. go oraz zdobywaniu niezbêdnej wiedzy. 5. Po wyszkoleniu instruktorów w USA na- Jednym z g³ównym elementów rekrutacji le¿y zweryfikowaæ programy szkolenia perso- powinny byæ rozmowy kadrowe z personelem nelu technicznego w kraju, tak aby by³y dosto- technicznym, w szczególnoSci kierowanym na sowane do polskich warunków oraz zgodne z za- szkolenie do USA. sadami stosowanymi w Si³ach Powietrznych. Cykliczne spotkania z rodzinami kadry po- 6. Podoficerów SIL do obs³ugi samolotu winny przygotowaæ rodziny personelu lotni- F-16 nale¿y rekrutowaæ ze wszystkich RSZ. czego i technicznego do samodzielnego roz- Racjonalne by³oby wykorzystanie mass me- wi¹zywania problemów w sytuacjach d³ugo- diów do rozpowszechnienia informacji o na- trwa³ej roz³¹ki. borze kandydatów na podoficerów. 24 Zak³adaj¹c, ¿e mo¿liwoSci szkolenia jêzyka angielskiego w trzech oSrodkach etatowych w Dêblinie, Koszali- nie i Mr¹gowie wynosz¹ ok. 300 osób w jednym semestrze (co daje ok. 900 osób przez rok), a w oSrodkach nieeta- towych (przy bazach lotniczych) Srednio 2 grupy po 15 studentów, co daje 360 osób w semestrze, a w roku 720 osób, istniej¹ przes³anki gwarantuj¹ce odpowiednie przygotowanie personelu technicznego pod wzglêdem znajo- moSci jêzyka angielskiego. Przegl¹d Si³ Powietrznych 19 7. Wskazana by³aby jak najszybsza weryfi- 10. Likwidacja korpusu chor¹¿ych, stano- kacja ustawy pragmatycznej z dnia 11 wrze- wi¹cego w Si³ach Powietrznych trzon wykwa- Snia 2003 roku o s³u¿bie wojskowej ¿o³nie- lifikowanej kadry SIL, powoduje ci¹g³y od- rzy zawodowych, w czêSci dotycz¹cej kaden- p³yw personelu technicznego maj¹cego bogate cyjnoSci na stanowiskach personelu lataj¹ce- doSwiadczenie zawodowe. go i technicznego, maj¹ca na celu dokonanie 11. Powinny zostaæ przywrócone dodat- zmiany umo¿liwiaj¹cej pe³nienie s³u¿by na ki pieniê¿ne za bezpoSredni¹ obs³ugê stat- stanowiskach oficerskich g³ównych i specja- ków powietrznych dla personelu technicz- listycznych przez minimum 6 lat. nego zaanga¿owanego w obs³ugê samolo- 8. Nale¿y dokonaæ zmian zaszeregowania tów F-16. stanowisk w s³u¿bie in¿ynieryjno-lotniczej na 12. Nale¿y przygotowaæ bazê hotelowo- stanowiska  szczególne ze wzglêdu na wy- -mieszkaniow¹ w garnizonach Poznañ i £ask soki koszt szkolenia personelu. w celu zapewnienia kadrze obs³uguj¹cej sa- 9. Obecnie nie istniej¹ prawne uwarunko- molot F-16 i jej rodzinom odpowiednich wa- wania pozwalaj¹ce na zatrzymanie w s³u¿bie runków zakwaterowania. personelu wyszkolonego w USA. The article develops themes discussed by its authors in a paper delivered during a conference Multi-role combat aircraft F-16 as a challenge for the Polish Air Force. The conference took place on November 23, 2004 at the Air Force Faculty of the Air and Air Defence Forces Department in the National Defence Academy. The authors present a sta- ge of preparations of crews and ground crews for the introduction of the new multi-role aircraft F-16 C/D Block 52+ (Advanced) two years after signining of the purchase agre- ement. Æwiczenie  Clean Hunter 2005 . Samolot MiG-29 z 1. eskadry lotnictwa taktycznego. Poznañ Krzesiny, 4 lipca 2005 roku. Fot. M. Idzior 20 Sierpieñ 2005

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Przegląd WLOP Samolot F 16CD Szczególne przypadki w locie [Lotnictwo]
Przeglad WLOP Techniczne aspekty katastrofy W 3 Sokół [Lotnictwo]
Przeglad WLOP Nowe technologie produkcji Å‚opatek [Lotnictwo]
Przegląd WLOP Pożary na samolotach odrzutowych [Lotnictwo]
Przeglad WLOP F 3 Tornado[Lotnictwo]
Przeglad WLOP Możliwości manewrowe samolotu [Lotnictwo]
Przegląd WLOP F 16CD Wielozadaniowy myśliwiec taktyczny[Lotnictwo]
Przeglad WLOP Tragiczne ladowanie[Lotnictwo]
PrzeglÄ…d WLOP Spoznione wyprowadzenie z nurkowania [Lotnictwo]
Przeglad WLOP Instalacje paliwowa, hydrauliczna i elektryczna samolot F 16CD[Lotnictwo]
Przeglad WLOP Trymer[Lotnictwo]
Przeglad istotnych problemow
Problemy techniczne odwodnienia, stablizacji i modernizacji części zabytkowej twierdzy w Srebrnej Gó
Oznakowanie przeszkód lotniczych
Przegladarki Problem z Allegro i Google

więcej podobnych podstron