��f o t o g r a f i a P i o t r K a wa l e r o wi c z braz tworzony w aparacie cyfro- Fotografuj
c aparatem cyfrowym, cz
sto zdajemy si
na wym powstaje w wyniku po��- Oczenia trzech tzw. kana��w ko- automatyk
. Czasami jednak p�z
niej ogl
daj
c wykonane loru - czerwonego, zielonego i nie- przez nas zdj
cia, odnosimy wra|
enie, |
e kolory na odbitce bieskiego. Prawid�owa reprodukcja barw przez aparat cyfrowy ma S
ci- nie s
prawidB
owo odwzorowane. Jednym z powod�w mo|
e s�y zwi�zek z addytywnymi w�aS
ci- by
niewB
a[
ciwe ustawienie tzw. balansu bieli (ang. white woS
ciami S
wiat�a (eksperymenty takie prowadzi� ju� Newton). Zjawi- balance). sko to polega na dodawaniu si� sk�adowych, a� do utworzenia bieli. Poniewa� nie�atwo jest to sobie si� powiedzie�  technicznie za- wyobrazi�, najlepiej zilustrowa� to awansowany, �e dzia�a poprawnie mo�na innym zjawiskiem, stano- nawet w sytuacji, gdy obiekty w wi�cym jego przeciwie�stwo, z kt�- polu widzenia oS
wietlone s� S
wia- rym mamy do czynienia np. przy t�em pochodz�cym ze x
r�de� r��ni�- mieszaniu farb - wtedy ma miejsce cych si� temperatur� (np. w po- proces subtraktywnego mieszania mieszczeniu oS
wietlonym S
wiat�em kolor�w - odejmowanie sk�ado- sztucznym, do kt�rego przez du�e wych koloru a� do wytworzenia okno dociera te� S
wiat�o dzienne). czerni (w teorii, w praktyce najcz�- Zjawisko to jest efektem specjalne- S
ciej z brudnobr�zowozielonym po go  obrabiania sygna�u przez ludz- drodze). ki m�zg. Innymi s�owy to, co okreS
la- Tabela temperatur w kelwinach Niestety, natura wci�� w swej 2 my terminem  S
wiat�o bia�e , za- z�o�onoS
ci i doskona�oS
ci wyprze- wiera w swym widmie fale o d�ugo- dzialne dla ludzkiego oka. Ilustruje dza technik�, zatem to, co u cz�o- 1 S
ciach odpowiadaj�cym wszystkim to rys. . Ten w�aS
nie mechanizm wieka dzieje si� samoistnie, w przy- innym kolorom, mo�na powiedzie�,  sk�adania barw wykorzystywany padku aparatu cyfrowego wymaga �e zawiera wszystkie barwy wi- jest do tworzenia obrazu w apara- dodatkowej ingerencji. cie. W tradycyjnych aparatach dla wiernego oddania barw stoso- T E M P E R A T U R A B A R W O W A wano specjalny film fotograficzny R
W I A T � A o zmodyfikowanych parametrach, pozwalaj�cych na prawid�ow� re- R
wiat�o zale�nie od tzw. bar- produkcj� barw zale�nie od warun- wy ma r��n� temperatur� (jest ona k�w oS
wietlenia. W przypadku nie- wyra�ana w stopniach Kelvina). Dla w�aS
ciwego doboru filmu efektem przyk�adu najpowszechniejsze by�o pojawienie si� nieprawid�owe- warunki oS
wietleniowe - tj. S
wiat�o go zabarwienia - w przypadku foto- w s�oneczny dzie� ma temperatur� grafowania w S
wietle s�onecznym (tzw. temperatur� barwow�) ok. (dziennym) na filmie przeznaczo- 5500 K, natomiast sztuczne x
r�d�o nym do S
wiat�a sztucznego zdj�cia S
wiat�a, np. S
wietl�wka, emituje przebarwia�y si� na niebiesko, a na 1 2 Czerwony, zielony, niebieski - trzy kolo- S
wiat�o o temperaturze 4500 K ( ). czerwono, gdy na negatywie do ry podstawowe, kt�re po addytywnym zmie- Ludzkie oko, a raczej ca�y aparat S
wiat�a dziennego wykonano zdj�- szaniu w odpowiednich proporcjach pozwala- widzenia, ma t� niezwyk�� w�aS
ci- cia w S
wietle sztucznym. Podobnie j
na przedstawienie dowolnego koloru woS
�, �e potrafi dostosowa� si� do dzieje si� w aparatach cyfrowych, w obrazie cyfrowym. Im wi
ksze jest nat
|
e- r��nych temperatur S
wiat�a, pozwa- z t� r��nic�, �e film zast�puje tu nie kolor�w podstawowych, tym ja[
niejszy laj�c nam, niezale�nie od warun- matryca S
wiat�oczu�a i oprogramo- kolor b
dzie wynikiem ich mieszania. k�w, poprawnie widzie� kolory. wanie procesora, a regulatorem Mechanizm ten jest tak, chcia�oby w�aS
ciwego widzenia barw jest ba- 44 4 4 T E K S T Z
R E D N I O T R U D N Y MA
ODY TECHNIK 6/2004 Przybli�one wartoS
ci temperatur dla r��nych x
r�de� S
wiat�a P�omie� zapa�ki, S
wiecy 1700�1800 K lans bieli. Tu staje si� widoczna Lampa naftowa 1925 K przewaga metod elektronicznych �ar�wka (Tungsten) 100 W 2770 K nad tradycyjnymi - korekt� barw �ar�wka halogenowa 3400 K mo�na wykona� za pomoc� przyci- R
wiat�o s�oneczne godzin� po wschodzie 3500 K sk�w w aparacie, zamiast szukania, Wschodz�ce i zachodz�ce s�o�ce 3850 K kupowania i wymiany filmu, cz�sto R
wietl�wka (Fluorescent) 4000�4500 K przy braku czasu i w niesprzyjaj�- R
wiat�o ksi��yca 4100 K cych warunkach. R
wiat�o s�oneczne rano i po po�udniu (zim�) 4200 K Niebieskie �ar�wki foto 5000 K B A L A N S O W A N I E B I E L I R
wiat�o dzienne (Daylight), flesz 5500 K R
wiat�o w pochmurny dzie� (Cloudy, Overcast) 6500 K Jest to proces dostosowywa- R
wiat�em nieba - w cieniu (Light Shade) 7500 K nia aparatu do warunk�w oS
wietle- nia panuj�cych na planie zdj�cio- stopie� zaawansowania. W obecnie dowanie o tym, jak� kolorystyk� wym. Dzi�ki niemu aparat uzyskuje produkowanych aparatach oferowa- b�dzie mia�o wykonane zdj�cie. informacj�, jak powinna by� re- ne s� predefiniowane ustawienia OczywiS
cie maj�c ju� S
wia- prezentowana biel, a co za tym balansu bieli dla r��nych x
r�de� domoS
� tego, jak na barwy zdj�cia idzie, wszystkie inne kolory. Ka�dy S
wiat�a, np. dla fotografowania wp�ywa r��ne ustawienie balansu aparat cyfrowy posiada funkcj� au- w S
wietle dziennym (Daylight), bieli - mo�emy wykorzysta� t� wie- tomatycznego ustawiania balansu w S
wietle �ar�wek wolframowych dz� do p�x
niejszego manipulowania bieli. Zale�nie od rodzaju aparatu (Tungsten, Indors, Incandescent), obrazem, np.  ocieplaj�c zdj�cie mechanizm ten mo�e mie� r��ny S
wietl�wek (Fluorescent) czy przy czy tworz�c kolorystyczne  efekty 3 4 zachmurzonym niebie (Cloudy). Jed- specjalne , . nak najlepsze efekty uzyskuje si�, ustawiaj�c samo- dzielnie (o ile aparat posiada tak� funkcj�) balans bieli dla danej sytuacji oS
wietleniowej. Aby tego dokona�, nale�y skierowa� obiek- tyw aparatu na wzorzec bieli - przedmiot, kt�ry chcemy, aby by� p�x
niej reprodu- kowany jako bia- Zdj
cie wykonane przy [
wietle dzien- �y. Najprostszym nym - przykB
ady ustawieD
balansu bie- i powszechnie 3 li, prawidB
owe to 5500 K stosowanym spo- sobem jest umiesz- czenie bia�ego przedmiotu (kart- ki papieru) oS
wie- tlonego S
wiat�em zastanym przed obiektywem apa- ratu i zrobienie  zdj�cia z ak- tywn� funkcj� r�cznego definio- wania balansu bieli. Na tej pod- stawie aparat wy- liczy w�aS
ciwe parametry usta- wienia balansu bieli. Zabieg ten pozwala nam na S
wiadome decy- Zdj
cie wykonane przy [
wietle sztucz- nym - przykB
ady ustawieD
balansu bie- 4 li, prawidB
owe to 3000 K