W celu oznaczenia plastyczności (zwięzłości) wilgotną próbkę gruntu należy, wałeczkować na gładkiej powierzchni, aby otrzymać wałeczek o średnicy około 3 mm, następnie zlepić go z powrotem i powtarzać wałeczkowanie do chwili, kiedy na skutek utraty wody nie daje się wałeczkować, a tylko zlepiać. Osiąga się w ten sposób granicę plastyczności.
Tab.8. Oznaczanie plastyczności (zwięzłości):
Plastyczność (zwięzłość) |
Symbol |
Uwagi |
MAŁA |
Próbka wykazuje spoistość, lecz nie można wykonać wałeczka o średnicy 3 mm. |
Duża zawartość pyłu |
DUŻA |
Próbkę można wałeczkować do uzyskania cienkich wałeczków (o średnicy mniejszej niż 3 mm). |
Duża zawartość iłu |
Tab.9. Oznaczanie zawartości piasku, pyłu i iłu w gruncie:
Rodzaj testu |
Piasek (Sa) |
Pył (Si) |
Ił (Cl) |
Rozcieranie gruntu PALCAMI (ewentualnie w wodzie) |
Ilość frakcji piaszczystej może być określona na podstawie wyczuwalnego stopnia szorstkości gruntu |
Gładki w dotyku, suche cząsteczki gruntu można łatwo usunąć z palców przez zdmuchnięcie czy klaśnięcie |
W dotyku przypomina mydło, przykleja się do palców, cząsteczki gruntu trudno usunąć z palców bez opłukiwania (nawet suche) |
Rozcieranie wilgotnego GRUNTU NOŻEM LUB ZARYSOWANIE |
Powierzchnia próbki matowa |
Powierzchnia próbki błyszcząca |
Uwaga! Gruby pył może być szorstki w dotyku, lecz poszczególne ziarna nie są widoczne gołym okiem.
Tab.10. Oznaczanie dylatancji pyłu i iłu:
Rodzaj testu |
Pył (Si) |
Ił (Cl) |
DYLATANCJA: zachowanie gruntu podczas wstrząsania tzn. przerzucania 10-20mm próbki między dłońmi lub nacisku |
Woda na powierzchni pojawia się szybko i znika |
Woda się nie pojawia |