■ rozwoju motorycznego dziecka (np. prośba o podskakiwanie na jednej nodze, odmierzanie długości „stopkami”),
■ koordynacji ruchów (np. próba palec-nos),
■ analizy i syntezy słuchowej (np. rozróżnianie głosek opozycyjnych, wyróżnianie pierwszych głosek w słowach),
■ pamięci słuchowej bezpośredniej (prośba o powtórzenie kilku cyfr).
Jako próby kliniczne można wykorzystać zadania z testów obcojęzycznych, które są tłumaczone na język polski, jednak nie posiadają norm dla populacji dzieci polskich. Przykładem takiego testu jest Skala do Badania Inteligencji według Stanford- Binet Intelligence Scalę z 1937, wersja „L” w opracowaniu L.M. Termana i M.A. Merrill w polskim opracowaniu E. Skrzypek Śliwińskiej (Wojszczyk, Woźniakova, 2005).
Analiza dokumentów
Dokumenty, które najczęściej analizuje psycholog diagnozujący dziecko, to rysunki i inne wytwory dziecka, opinie wychowawców, dokumenty medyczne, opinie sporządzane na potrzeby sądów. Jarosz i Wysocka (2005) podają następujące typy dokumentów:
■ intencjonalne (powstałe z inicjatywy badacza) i zastane (powstały i istnieją bez udziału badającego),
■ kronikarskie (dokumentujące fakty, wydarzenia i działania np. akta sądowe, dzienniki zajęć) i opiniodawcze (dostarczające informacji o subiektywnym odbiorze rzeczywistości np. pamiętniki, listy),
■ systematyczne i okolicznościowe,
■ oficjalne i osobiste,
■ pisane, cyfrowe.
Dokumenty te mogą zostać poddane następującym rodzajom analizy (Jarosz, Wysocka, 2005):
■ Analiza zewnętrzna- ustalenie czasu, okoliczności, warunków powstania dokumentu, identyfikacja jego autora i adresata, ocena zawartości informacyjnej dokumentu, jego autentyczności;
■ Analiza wewnętrzna- poznanie, zrozumienie i wyjaśnienie zawartości dokumentu zarówno od strony formalnej, jak i treściowej;
■ Analiza formalna- dotyczy wyglądu, sposobu wykonania dokumentu, struktury, estetyki.
1