3749405727

2. PROBLEM ZMIENNOŚCI W PROCESACH OBRÓBKI SKRAWANIEM

2.1. Obszar pracy - obróbka skrawaniem

Procesy produkcyjne to zagadnienie bardzo ogólne i szerokie. Zaliczają się do nich zarówno różnego rodzaju procesy technologiczne, jak i wiele procesów pomocniczych, takich jak procesy przygotowawcze, pomiarowo-kontrolne, transportowe, itp. Aby zatem zrealizować cel pracy, ograniczono jej zakres, skupiając badania na procesach obróbki skrawaniem, które stanowiąjeden z rodzajów kształtowania ubytkowego wyrobów (Rys. 2.1).

Zgodnie z klasycznymi definicjami, obróbka skrawaniem:

■    „polega na usuwaniu za pomocą pracy mechanicznej, określonej objętości materiału (naddatku na obróbkę) narzędziami zaopatrzonymi w klinowe ostrza skrawające, twardsze od obrabianego materiału” (Kaczmarek, 1970, s. 26);

■    to „proces technologiczny, polegający na nadawaniu przedmiotom wymaganych kształtów, wymiarów oraz jakości powierzchni przez usunięcie nadmiaru materiału, w postaci wiórów” (Okoniewski, 1976, s.203);

■    Jest częścią procesu wytwarzania elementów urządzeń technicznych, w której przedmiot obrabiany uzyskuje wymagane kształty, wymiary i jakość powierzchni przez usuwanie ostrzem narzędzia warstw naddatku materiału zamienianego na wióry” (Górski, 1991, s.l)

Zgodnie z klasycznym podejściem (Kaczmarek, 1970; Okoniewski, 1976; Górski, 1991; Grzesik, 1998; Żebrowski, 2004), obróbka skrawaniem obejmuje:

■    obróbkę wiórową - polegającą na skrawaniu przy pomocy narzędzi o określonej liczbie i kształcie ostrzy skrawających, przy czym naddatek na obróbkę jest usuwany w postaci wiórów widocznych gołym okiem,

■    obróbkę ścierną - polegającą na skrawaniu za pomocą narzędzi o licznych drobnych ostrzach (ziaren materiału ściernego), o nieustalonej ściśle liczbie i kształcie, przy czym naddatek na obróbkę jest usuwany w postaci drobnych wiórów, które na ogół nie są widoczne gołym okiem (Kaczmarek, 1970, s.27; Górski, 1991, s.l).

Klasyfikacja podstawowych rodzajów kształtowania wyrobów przedstawiona na Rysunku 2.1 pokazuje klasyczny podział obróbki skrawaniem (Rysunek 2.1.a), a także podział zaproponowany przez Oczosia (Rysunek 2.1.b). Oczoś (2005a) postuluje uporządkowanie nazewnictwa i odejście od klasycznego podziału obróbki skrawaniem na obróbkę wiórową i ścierną. Zauważa on, że dotychczas stosowane, „tradycyjne” rozróżnienie jest niekonsekwentne, bowiem wiór powstaje zarówno podczas obróbki wiórowej, jak i ściernej i jednocześnie proponuje rozdzielenie tych dwóch rodzajów kształtowania ubytkowego i traktowanie ich jako równorzędnych. Ponieważ jednak propozycja ta jest stosunkowo nowa, a klasyczne podejście mocno ugruntowane, dlatego w tej pracy obróbka skrawaniem będzie traktowana szeroko i - zgodnie z tradycyjnym ujęciem - zaliczane będą do niej zarówno procesy obróbki wiórowej, jak i obróbki ściernej.

16