3813099435

8 WŁODZIMIERZ WOJCIECHOWSKI

grubo ziarniste, gdzie zachowały się resztki oliwinu i piroksenów. Wszędzie widoczne są w nich drobne ziarenka chromitu”¹⁰.

Wyniki przeprowadzonych badań petrograficznych (megaskopowych):

Janówek

1.    Rozcieracz (nr inw. 35d/65) wykonany jest z bardzo drobnokrystalicznej, prawie afanitowej skały metamorficznej, stanowiącej odmianę serpentynitu z rejonu Ślęży.

2.    Fragment narzędzia (nr inw. 31 a/64) — podobnie jak poprzedni z drobnokrystalicznej odmiany serpentynitu o zabarwieniu czarnym.

3.    Fragment toporka (nr inw. 115c/64/111) — podobnie jak poprzedni z drobnokrystalicznej odmiany serpentynitu.

4.    Siekierka (nr inw. ld/63) — podobnie jak poprzednie z drobnokrystalicznej odmiany serpentynitu.

5.    Fragment motyki (nr inw. 83c/64) — ze świeżej, czarnej drobnokrystalicznej odmiany serpentynitu.

6.    Fragment toporka (nr inw. 19c/66) — z zielona-wej odmiany serpentynitu.

7.    Fragment motyki (nr inw. 21 a/65) — ze świeżej, czarnej drobnokrystalicznej odmiany serpentynitu.

8.    Czop wiertniczy (nr inw. 79a/64/V) — ze świeżej, czarnej drobnokrystalicznej odmiany serpentynitu.

9.    Czop wiertniczy (nr inw. 24d/63) — ze świeżej ciemnoszarej, prawie czarnej, drobnokrystalicznej odmiany serpentynitu.

10.    Miniaturowe dłutko (nr inw. 97a/64) — ze świeżej, ciemnoszarej, prawie czarnej, drobnokrystalicznej odmiany serpentynitu.

11.    Siekierka (nr inw. 124/64) — z zielonoszarej, drobnokrystalicznej odmiany serpentynitu. Widoczne są jasne cienkie żyłki antygorytowo-chryzotylowe.

42. Fragment półfabrykatu, prawdopodobnie topora (nr inw. llf/66) — z zielonej drobnokrystalicznej odmiany serpentynitu.

13.    Półfabrykat topora (nr inw. 124g/64) — z zie-Iono-czarnej drobnokrystalicznej odmiany serpentynitu.

14.    Fragment półfabrykatu (nr inw. 51 e/65) — z zie-lonawo-czarnej drobnokrystalicznej odmiany serpentynitu.

15.    Fragment toporka (nr inw. 14/62) — z czarnej drobnokrystalicznej odmiany serpentynitu.

16.    Siekierka (nr inw. 17/62) — z zielonawej odmiany serpentynitu. Skała jest drobnokrystaliczna miejscami z większymi blaszkami chlorytu lub drobnymi włó-kienkami aktynolitu, talku, a także innych minerałów występujących w różnych odmianach serpentynitu.

¹⁰ Wyciąg z ekspertyzy surowcowej opracowanej przez A.Ma-jerowicza, s.2, por. przypis 9.

17.    Półfabrykat siekierki (nr inw. 39/63) — z drobno- lub średniokrystalicznej zielonawoczarnej odmiany serpentynitu.

18.    Czop wiertniczy (nr inw. 12d/66) — z ciemnoszarej drobno- i średniokrystalicznej odmiany serpentynitu.

19.    Półfabrykat topora (nr inw. 12c/66) — z zielo-nawo-szarej drobno- i średniokrystalicznej odmiany serpentynitu. Widoczne jasnoszare plamy powstałe przez niejednakową reakcję na procesy wietrzeniowe minerałów wchodzących w skład skały.

20.    Półfabrykat młota (?) — rozcieracz (nr inw. 16b/66) — z szarozielonej, drobno- i średniokrystalicznej odmiany serpentynitu.

21.    Fragment toporka (bez nr inw.) — z drobno-i średniokrystalicznej odmiany serpentynitu. Skała na powierzchni wykazuje jasnoszarą barwę, a na świeżym przełamie ma barwę ciemnozielonawo-szarą.

Siciny

22.    Toporek (dom 1, dz. III, w. 5) wykonany jest podobnie jak wiele przedmiotów opisanych wyżej z drobno- i średniokrystalicznej odmiany serpentynitu. Przedmiot na powierzchni ma jasnoszarą barwę, co różni go od wielu innych przedmiotów wykonanych z tej samej odmiany skalnej. Jest to rodzaj wtórnej „patyny”. Skała na świeżym przełamie ma szarozielonawą barwę, podobnie jak w»ele innych odmian opisanych przy przedmiotach poprzednich.

23.    Toporek (dom 1, dz. II, w. 2) — z drobnokrystalicznej szarozielonej odmiany serpentynitu.

W konkluzji przeprowadzonych megaskopowych badań petrograficznych stwierdza się, iż: „Najprawdopodobniej większość przedmiotów opisanych wyżej wykonano z odmian serpentynitu pochodzących ze wzgórz otaczających Ślężę od południa i wschodu”¹¹.

Na podstawie przedstawionego rozpoznania do badań poszukiwawczych ewentualnych wyrobisk wytypowano strefę serpentynitów leżącą w obrębie szeroko rozumianego masywu Ślęży. Badaniami powierzchniowymi rejestrującymi wszelkie mniej lub bardziej regularne zagłębienia objęto teren, na którym wg mapy geologicznej (ryc.l) serpentynity występują bądź bezpośrednio na powierzchni, a pokrywa je jedynie cienka warstwa próchnicy leśnej lub ornej (ta ostatnia w bardzo nielicznych tylko punktach), bądź pod obecną powierzchnią na głębokości do 1 metra. Wyłączono natomiast z badań te obszary, na których serpentynity występują w podłożu, a więc na głębokościach i dzisiaj niekiedy trudno dostępnych.

W ramach tak zarysowanego programu poddano penetracji następujące tereny: 1 -- rozciągające się na połu-

¹¹ Wyciąg z ekspertyzy surowcowej opracowanej przez A.Ma-jerowicza, s.2, por. przypis 9.