3813100249

W modelu prawnym przedsiębiorstwo to szczególny podmiot praw i obowiązków, ktorego forma jest zawsze określona w systemie prawnym, stanowiący konkretną, zgodną z ustawodawstwem konstrukcję prawną. Jak już wspomniano, pojęcie przedsiębiorstwa zostało zdefiniowane w kodeksie cywilnym, niemniej przyjęcie perspektywy modelu prawnego składania ku dalszym rozważaniom nt. formy prawnej przedsiębiorstwa, którym może być:

•    osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą,

•    spółka cywilna,

•    spółka jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna,

•    spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna,

•    przedsiębiorstwo państwowe, spółka Skarbu Państwa, czy spółdzielnia.

Forma prawna determinuje w znacznym stopniu relacje wewnątrz przedsiębiorstwa: kompetencji organów, sposobów sprawowania zarządu czy praw właścicieli. Regulacje prawne wpływają na zakres sprawowania kontroli właścicielskiej.

Model socjopsychologiczny, określany także jako behawioralny, rozpatruje przedsiębiorstwo jako system społeczny, którego głównym zasobem są ludzie. Analizuje się w nim zgodność postępowania pracowników z celami kierownictwa, zagadnienia przywództwa, motywacji, lojalności, itp.

Uwzględnienie aspektu etycznego także oznacza analizę zachowania ludzi w przedsiębiorstwie, jednakże skupia się raczej na normach moralnych i wzorcach zachowań, szczególnie z perspektywy zarządzających i właścicieli, [na podst. Gruszecki, s.34-36]

Poszczególnym modelom przedsiębiorstwa przypisać można stosowane przez nie zasady kreowania ich wartości. Jaki czyni to w następujący sposób [s. 29]:

•    modelowi ekonomicznemu przypisuje dążenie do racjonalizacji i wzrostu wykorzystania zasobów w celu maksymalizacji zysku i minimalizacji kosztów,

•    modelowi finansowemu - maksymalizowanie wartości rynkowej i zintegrowanie finansów przedsiębiorstwa ze sferą zarządzania,

• modelowi produkcyjnemu -    wzrost    wydajności    pracy, zmniejszenie

materiałochłonności, wzrost produktywności, itp.

•    modelowi marketingowemu - tworzenie i dostarczanie wartości dla klientów,

•    modelowi organizacyjnemu - tworzenie koncepcji zarządzania zorientowanego na pomnażanie wartości,

20