Stale stopowe narzędziowe
Stale stopowe narzędziowe jak sama nazwa wskazuje wykorzystuje się do produkcji wszelkiego rodzaju narzędzi wykorzystywanych do obróbki materiałów poddawanych skrawaniu lub obróbce plastycznej, a także do wyrobu narzędzi pomiarowych oraz sprawdzianów. W porównaniu ze stalami konstrukcyjnymi, posiadają większą zawartość węgla oraz pierwiastków stopowych.
Stale narzędziowe winne charakteryzować się dużą twardością oraz odpornością na ścieranie. Takie właściwości zapewniają dodatki, tworzące węgliki złożone np. M23C6 ora MftC, czyli chrom, molibden i wolfram.
Stale przeznaczone do wyrobu narzędzi skrawających powinny charakteryzować się odpornością na ścieranie oraz jednocześnie posiadać dostateczną twardość w podwyższonych temperaturach. W takim celu do stali wprowadza się do stali pierwiastki stopowe np. wanad, molibden oraz wolfram, które hamują skłonność martenzytu do odpuszczania oraz wywołują twardość wtórną.
Stale narzędziowe ze względu na warunki pracy jakim są poddane dzielimy:
Stale do pracy na zimno (temperatura narzędzia nie wzrasta powyżej 250°C);
Stale do pracy na gorąco (temperatura narzędzia utrzymuje się w okolicach 600°C); Stale szybkotnące.
Oznakowanie stali narzędziowych odbiega od oznaczeń stali konstrukcyjnych. Stale do pracy na zimno również jak stale narzędziowe węglowe, zgodnie ze starymi oznaczeniami „starych” PN oznacza się - literą N. Stale do pracy na gorąco - literą W. natomiast stale szybkotnące - literą S.
Jeśli chodzi o oznaczenia pierwiastków wyglądają one następująco:
C - chrom;
K - kobalt;
L - molibden (w stalach typu N i W); M - mangan (w stalach typu N i W); M - molibden (w stalach typu S);
S - krzem;
W - wolfram;
V - wanad;
P - grupa: chrom, nikiel, wanad;
Z - grupa: krzem, chrom, wolfram.
Cyfiy w stalach do pracy na gorąco oraz szybkotnących umieszcza się po symbolu pierwiastka stopowego przedstawiają średnią zawartość tego dodatku w procentach.
5 | S t r o n a