bez zmian w strukturze błony
TRANSPORT BIERNY -zgodnie z gradientem stężeń
> dyfuzja prosta
> dyfuzja ułatwiona przez białko kanałowe - otwierają się i zamykają w reakcji na bodźce
> dyfuzja ułatwiona przez białko nośnikowe - wiąże cząsteczki po jednej i uwalnia je po drugiej stronie / często transportują tylko jeden typ cząsteczki (uniport)
TRANSPORT CZYNNY - wymaga nakładu energii, odbywa się wyłącznie za pośrednictwem białek nośnikowych, zdolnych do wykorzystania określonych źródeł energii, np. ATP
• pompa sodowo-potasowa - działa bez przerwy utrzymując mniejsze stężenie jonów sodu i większe stężenie jonów potasu wewnątrz komórki niż na zewnątrz
transportowa molekuła
przestrzeń
zewnątrz*
komórkowa
^ białko kanałowe
dwuwar*
atwa
lipidowa
białko
przenośnikowe *
cytoplnzma
gradient
elektro*
chemiczny
\
• 9
prosta dyfuzja dyfuzja przez kanał
dyfuzja
przenośnikowa
transport bierny transport aktywny
(dyfuzja ułatwiona)
Rys. 4. Mechanizm transportu substancji przez błonę komórkową (Dołowy 1996j
uniport symport antyport
UNIPORT - przez błonę przechodzą cząsteczki jednego rodzaju
SYMPORT- cząsteczka jak i jon są przemieszczane w ty samym kierunku (jony sodu i glukozy)
ANTY PORT - cząsteczki i jon są transportowane w przeciwnym kierunku (ADP i ATP)