490574612

15

takie można budować. Jak wspomniano wcześniej, istnienie przewagi konkurencyjnej uzależnione jest od działań konkurentów oraz od zmian na rynkach produktów i usług. Znaczy to, że nie każdy zasób jest wartościowy strategicznie oraz, że jego wartość strategiczna ulega zmianom w miarę upływu czasu. Zasoby posiadające wartość strategiczną w konkretnych warunkach mogą jej nie posiadać winnym otoczeniu rynkowym. Przykładowo tylko można wskazać, iż podstawowa wiedza marketingowa była ważnym źródłem przewag konkurencyjnych na początku polskiej transformacji, natomiast analogiczny zasób wiedzy marketingowej dzisiaj wartości strategicznej nie posiada, co najwyżej jest warunkiem przetrwania.

Przy ocenie długości okresu posiadania przez zasób wartości strategicznej pomocna jest wiedza o skuteczności tzw. mechanizmu izolacji, o którym będzie mowa w dalszych częściach opracowania, jak również koncepcja cyklu życia zasobu, zgodnie z którą wartość strategiczna zasobu zmieniać się może zgodnie z sekwencją: budowanie zasobu, wzrost wartości zasobu, dojrzałość zasobu, utrata wartości strategicznej¹.

Ocena wartości strategicznej zasobu dokonywana jest nie tylko na bieżąco ale coraz częściej ex antę, co polega na dociekaniu jakie zasoby będą wartościowe w przyszłości, zarówno spośród zasobów aktualnie wartościowych, jak i tych które wartości strategicznej dzisiaj nie posiadają, bądź nawet aktualnie nie istnieją.

Ponieważ przewaga konkurencyjna ma charakter kontekstualny więc nie można przesądzić jakie zasoby są bardziej a jakie mniej wartościowe w ogóle, z racji swojej natury, w każdej sytuacji. W nawiązaniu jednak do całości ustaleń podejścia zasobowego sugerować można, iż większe od przeciętnych szanse na przyszłą wartość strategiczną mają zasoby specyficzne dla przedsiębiorstwa i elastyczne ze względu na sposób wykorzystania. Również zasoby leżące u podstaw wspomnianych wcześniej rdzennych umiejętności zasługują na szczególną uwagę, ze względu na ich potencjalną wartość strategiczną.

Powyższe ustalenia dotyczące identyfikacji i oceny wartości strategicznej zasobów mają charakter ogólny i dlatego zgodzić należy się z uwagami krytycznymi, wskazującymi iż aktualne możliwości operacjonalizacji zasobowego podejścia odnośnie do ustalania wartości strategicznej są ciągle ograniczone². Nie znaczy to jednak aby nie były one przydatne - te ustale-

1

   W kwestii koncepcji cyklu życia zasobu por. Godziszewski B., Zasobowe uwarunkowania strategii przedsiębiorstwa, UMK, Toruń 2001, ss. 171-173.

2

   W kwestii krytyki podejścia zasobowego porównaj np. Obłój K., Strategia organizacji. W poszukiwaniu trwałej przewagi konkurencyjnej, PWE, Warszawa 1998, ss. 96-98.