5138359626

TABLICA UPAMIĘTNIAJĄCA

Ks. JÓZEFA HERMANA OSIŃSKIEGO

w 280. ROCZNICĘ JEGO URODZIN

Ks. Józef Herman Osiński (ur. 4 marca 1738 r. w Dobrzykowie, zm. 13 marca 1802 r. w Warszawie) - pijar, pedagog, autor i tłumacz wielu prac z fizyki, chemii, botaniki, metalurgii i elektrotechniki, pierwszy polski elektryk i pionier techniki odgromowej.

W latach 1757- 1758 byl uczniem Kolegium Pijarskiego w Rzeszowie (Collegium Ressoyiense). szkoły prowadzonej przez Zakon Pijarów (obecnie 1 Liceum Ogólnokształcące im. ks. Stanisława Konarskiego), a w latach 1778 i 1783-1786 był nauczycielem tegoż Kolegium. Zdobywał gruntowną wiedzę w Wiedniu (1768-71) i Paryżu (1772). Organizator pierwszej pracowni chemicznej w Collegium Nobilium w Warszawie, jeden z założycieli Towarzystwa Przyjaciół Nauk (1800). nagrodzony przez króla Stanisława Augusta zaszczytnym medalem „Merentibus^M.

Będąc nauczycielem w rzeszowskim Kolegium wydal pierwszą w Polsce pracę z dziedziny elektrotechniki Sposób ubezpieczający' tycie i majątek od piorunów' (1784). Zamieścił w niej wskazówki jak należy projektować i instalować urządzenia piorunochronne oraz poradnik ratowania osób porażonych piorunem. Był również autorem popularnego podręcznika Fizyka doświadczeniami stwierdzona (1777) oraz pierwszej w Polsce pracy z dziedziny metalurgii żelaza Nauka o gatunkach i szukaniu rudy* żelaznej (1782).