5270659786

WSTĘP TEORETYCZNY

Pojęcie hartowności

Większość części maszyn wykonywana jest ze stali do ulepszania cieplnego. Dla określania przydatności stali do tej obróbki cieplnej służą próby hartowności.

Hartowność - jest to zdolność stali do hartowania się w głąb na strukturę martenzytyczną. Miarą hartowności jest głębokość warstwy zahartowanej.

Czynniki wpływające na hartowność

Na hartowność stali mają wpływ następujące czynniki:

Skład chemiczny

Węgiel i składniki stopowe poza kobaltem zwiększają hartowność poprzez zmniejszenie krytycznej szybkości chłodzenia. Pierwiastki rozpuszczające się w ferrycie, jak: Ni, Si, Mn i inne przesuwają krzywe początku przemian na wykresach CTPc w prawo, zwiększając zakres trwałości austenitu przechłodzonego.

Składniki węglikotwórcze, jak: Cr, Mo, V, W mają działanie dwojakie: zmieniają kształt i charakter wykresu oraz przesuwają krzywe rozpadu austenitu przechłodzonego w prawo, zwiększając równocześnie hartowność.

Wielkość ziarna austenitu

Im większe ziarno austenitu, tym większa jest głębokość hartowania. Wzrost wielkości ziarna austenitu powoduje, że zmniejsza się długość granic ziaren przypadająca na jednostkę powierzchni. Granica ziarna stanowi defekt struktury krystalicznej stopu, który jest uprzywilejowanym miejscem zarodkowania produktów przemian dyfuzyjnych przechłodzonego austenitu. Zwiększenie wielkości ziarna zwiększa, więc trwałość tego austenitu.

2