5270659789

Metoda wykreślna - obecnie najczęściej stosowana, oparta jest na próbie hartowania od czoła Jominy'ego. Próba hartowności metodą hartowania od czoła wykonywana jest wg normy PN-EN ISO 642:2002. Polega na oziębieniu strumieniem wody czołowej powierzchni próbki walcowej oraz pomiarze twardości wzdłuż zeszlifowanej tworzącej próbki. Wynik badania przedstawia się w postaci krzywej twardości próbki w funkcji odległości od jej powierzchni czołowej. Poza dużą prostotą i powtarzalnością wyników zaletą tej metody jest duży zakres zmienności szybkości chłodzenia na długości próbki od 350 do 2°C/s. Umożliwia to analizę zachowania się stali w różnych warunkach chłodzenia oraz badanie gatunków stali konstrukcyjnych o szerokim zakresie hartowności.

Do wad metody można zaliczyć:

•    obecność bainitu nie jest wykrywana przez pomiar twardości, a ma wpływ na inne własności mechaniczne niż twardość,

•    jednorodność austenitu ma duży wpływ na wyniki próby.

Przyjmując za kryterium idealną średnicę krytyczną, wyróżnia się cztery grupy stali:

1)    o małej hartowności Do < 50 mm,

2)    o średniej hartowności Do = 50^-80 mm,

3)    o dużej hartowności Do = 80^150 mm,

4)    o bardzo dużej hartowności Do> 150 mm.

Hartowność jest jedną z najważniejszych cech użytkowych stali. Stanowi, bowiem główne kryterium doboru stali konstrukcyjnych i podstawę opracowania technologii ich obróbki cieplnej. Obecnie skład chemiczny stali konstrukcyjnych dobierany jest pod względem zapewnienia określonej hartowności. Pozwala to na racjonalny dobór stali w zależności od przekroju hartowanego elementu tak, aby nastąpiło jego zahartowanie na wskroś.

Metoda hartowania od czoła polega na zahartowaniu od czoła próbki cylindrycznej o średnicy 25 mm i długości 100 mm z kołnierzem strumieniem wody wypływającej z dyszy o średnicy 12,5 mm. Po zahartowaniu zeszlifowuje się po 0,4-0,5 mm wzdłuż przeciwległych tworzących próbki i dokonuje się pomiarów twardości na aparacie Rockwella w skali C w następujących odległościach od czoła:

- 2 pomiary, co 1,5 mm,