20 Część I. Ogólne zasady pomiaru i prezentacji kluczowych pozycji sprawozdania...
Harmonizacja i standaryzacja mogą być rozpatrywane wieloaspektowo, zarówno z przedmiotowego, jak i podmiotowego punktu widzenia. Jest to uzależnione od zakresu oddziaływania tych procesów, od tego, czy mają one zasięg światowy, krajowy czy regionalny. Rozważania na temat harmonizacji i standaryzacji w aspekcie podmiotowym odnoszą się do instytucji ustanawiających regulacje rachunkowości, zarówno o zasięgu światowym, krajowym, jak i regionalnym. Do najważniejszych tego rodzaju instytucji należą1 2 3:
• na szczeblu światowym:
- Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (International Accounting Standards Board, IASB),
- Międzynarodowa Federacja Księgowych (International Federation of Accountants, IFAC),
- Międzynarodowa Organizacja Komisji Papierów Wartościowych (International Organization of Securities Commissions, IOSCO),
- Organizacja Międzynarodowych Standardów Rachunkowości i Sprawozdawczości (International Standards of Accounting and Reporting, ISAR);
• na szczeblu regionalnym:
- Unia Europejska,
- Federacja Księgowych Wschodniej, Środkowej i Południowej Afryki (East-ern, Central and Southern African Federation of Accountants, ECSAFA),
- Stowarzyszenie Federacji Księgowych Narodów Azji Południowo-Wschodniej (Association of Southeast Asian Nations Federations of Accountants, ASEANFA);
• na szczeblu krajowym:
- Amerykańska Rada Standardów Rachunkowości Finansowej (United States of America Financial Accounting Standards Board, FASB),
- Rada Standardów Rachunkowości w Wielkiej Brytanii (United Kingdom Accounting Standards Board, ASB),
jest książka Międzynarodowe regulacje rachunkowości. Wpływ na rozwiązania krajowe, Warszawa 2002, przedstawiająca międzynarodową harmonizację i standaryzację rachunkowości w aspekcie zarówno przedmiotowym, jak i podmiotowym (instytucjonalnym). Zob. również: A. Jaruga, Harmonizacja rachunkowości u progu XXI wieku (w:) Rachunkowość u progu XXI wieku, Warszawa
1998. Kompendium wiedzy o harmonizacji i standaryzacji stanowi również książka S.T. Surdy-kowskiej, Rachunkowość międzynarodowa, Kraków 1999.
Szczegółowy wykaz tych organizacji, ich charakter i zadania zostały przedstawione m.in. w: S.T. Surdykowska, Rachunkowowść międzynarodowa..., s. 74-80; A. Jaruga, Instytucjonalizacja międzynarodowej harmonizacji rachunkowości (w:) Międzynarodowe regulacje rachunkowości..., s. 22-27 i 61-76; C. Nobes, R. Parker, Comparative International Accounting, London 1995, s. 74-89. Zagadnienia związane z instytucjonalnymi uwarunkowaniami otoczenia szeroko opisał w książce R. Ignatowski, Instytucjonalne uwarunkowania i otoczenie globalnych standardów rachunkowości, Łódź 2009.