9467667845

28 Część I. Ogólne zasady pomiaru i prezentacji kluczowych pozycji sprawozdania...

ustalonego nietradycyjnie, czyli wyniku tzw. kapitałowego, ujętego w kapitale własnym z pominięciem rachunku zysków i strat (por. ilustrację 1.4).

Ilustracja 1.4. Czym jest wynik całościowy?

Wynik całościowy

Źródło: opracowanie własne.

Wskutek połączenia w jednym sprawozdaniu wszystkich przychodów / kosztów uznanych w danym okresie sprawozdawczym - niezależnie, czy w wyniku finansowym, czy też bezpośrednio w kapitale własnym - mamy do czynienia ze „specjalnym” rachunkiem zysków i strat, zwanym „Sprawozdaniem z całościowych wyników za okres”, stanowiącym połączenie rachunku zysków i strat „wynikowego” i „kapitałowego”. Taka koncepcja powoduje określone skutki dla bilansu - powstają wątpliwości co do sposobu prezentacji poszczególnych kategorii kapitału własnego. Nasuwa się pytanie, jak prezentować elementy składowe kapitału własnego w bilansie, aby osiągnąć jak największą zrozumiałość i transparentność?

W propozycji IASB, w MSR 1 wyraźnie widać orientację bilansową nowej koncepcji pomiaru dokonań jednostki - przychody/koszty ujmowane bezpośrednio w kapitale własnym nie są klasyfikowane do rodzajów działalności właściwych dla rachunku zysków i strat, a jedynie ujawniane są według przyczyn ich uznawania (np. przeszacowanie środków trwałych, wycena instrumentów finansowych). Problem polega na tym, że przychody/koszty kapitałowe uznawane mogą być nie w jednej, a w kilku pozycjach kapitału własnego. Aby zatem wprowadzić do bilansu - do kapitału własnego - pozycję wynik całościowy (zamiast - jak dotychczas - wynik finansowy netto za okres), należałoby przyjąć bardzo uproszczoną strukturę kapitału własnego.

Wprowadzenie koncepcji wyniku całościowego do modelu sprawozdawczego miało na celu podkreślenie, że wartość bilansowa przedsiębiorstwa kształtowana jest przez dwa podstawowe czynniki - decyzje właścicieli oraz przychody/koszty, wielkości na które właściciele nie mają bezpośredniego wpływu. Powyższe oznaczałoby podział kapitału własnego na dwie części, ale druga jego część - wynik