5555241518

Rozdział 1. Międzynarodowe Standardy Rachunkowości źródłem globalnych zasad... 21

- Komisja Papierów Wartościowych w Stanach Zjednoczonych (US Securi-ties and Exchange Commision, SEC).

Największe znaczenie mają niewątpliwie organizacje międzynarodowe, wśród których główną rolę odgrywa IASB, powołana do życia w 1973 r. jako Komitet Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (International Acco-unting Standards Committee, IASC)¹, w dużej mierze korzystająca z rozwiązań wprowadzonych w modelu anglosaskim. Jako organizacja ponadnarodowa IASB ma w istocie charakter globalny.

Ustanawiając poszczególne standardy, IASB nie korzysta bowiem tylko z jednego wzorca, lecz wybiera najlepsze praktyki rachunkowości z różnych krajów². Celem tej organizacji, określonym w jej konstytucji, jest „opracowanie jednego zestawu obowiązujących standardów o wysokiej jakości (...) oraz doprowadzenie do zbieżności (konwergencji) krajowych standardów rachunkowości z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości”³. Aby zadanie to mogło zostać wykonane, konieczne jest instytucjonalne wsparcie działań IASB. Udzieliły go jej dwie ważne organizacje - Unia Europejska oraz IOSCO. W związku z tym znacznie wzrosło znaczenie standardów międzynarodowych w skali globalnej. Zasięg standardów rozszerza się i mogą one być wprowadzane w coraz większej liczbie krajów albo należących do Unii Europejskiej, albo pozyskujących kapitał na międzynarodowych rynkach finansowych, na których już obecnie obowiązują regulacje sprawozdawczości finansowej akceptowane przez IOSCO⁴.

Międzynarodowe Standardy Rachunkowości zostały zatwierdzone przez IOSCO w maju 2000 r., co w praktyce oznacza uznanie ich za podstawę sporządzania sprawozdań finansowych przez spółki, których akcje są notowane na giełdach zagranicznych⁵. W ten sposób IASB uzyskała dodatkowe wsparcie

1

   W 2000 r. przeprowadzono rekonstrukcję Komitetu. Uchwalono wówczas nową konstytucję, w której zostały określone zmiany struktury i formy prawnej oraz nowe zasady funkcjonowania umożliwiające realizację zmodyfikowanych celów Rady.

2

   O działaniach, strukturze organizacyjnej i roli IASB w procesie harmonizacji rachunkowości pisało wielu autorów. Szczegółowe omówienie tych zagadnień można znaleźć m.in. w: R. Ig-natowski, Europa u progu adaptacji Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (w:) Ustawa o rachunkowości a MSR - analiza porównawcza, red. J. Gierusz, Gdańsk 2002, s. 19-50, a także w: J. Kogut, Rola Międzynarodowych Standardów Rachunkowości w globalnej harmonizacji rachunkowości (w:) Rachunkowość wobec procesów globalizacji, red. J. Gierusz, M. Jerzemowska, T. Martyniuk, Gdańsk 2002, s. 259-266.

3

   Podaję za A. Jaruga, Instytucjonalizacja międzynarodowej harmonizacji rachunkowości..., s. 53.

4

   Przeszkodami w uznaniu Międzynarodowych Standardów Rachunkowości za wzorzec rozwiązań w skali światowej są regulacje krajowe w Stanach Zjednoczonych i silna organizacja skupiająca profesjonalistów - FASB, będąca konkurencyjnym w stosunku do IASB źródłem standardów.

5

   Chodzi o 30 międzynarodowych standardów zmodyfikowanych przez IASC, zwanych Core standards. Ich pełną listę można znaleźć w: A. Jaruga, Instytucjonalizacja międzynarodowej harmonizacji rachunkowości..., s. 46-47.