Operator powinien rozważyć wszystkie rozsądne możliwości eliminacji ry zyka jeszcze przed identyfikacją strategii zapobiegania i kontroli awarii. Opcje zapobiegania ryzyku można zidentyfikować i sprawdzić wykorzystując analizę przyczyn awarii. Opcje kontroli ryzyka można zidentyfikować posługując się analizą przebiegu awarii i ścieżek zanieczyszczeń na miejscu awarii. Tego rodzaju analizy dostarczają informacji o krytycznym znaczeniu dla opracowania efektywnych planów ratowniczych.
Opcje zarządzania ryzykiem dla potr/cb zapobiegania i kontroli mogą koncentrować się na zmniejszaniu:
częstotliwości w wyniku prowadzenia kontroli przy zastosowaniu specjalistycznego sprzętu (np. detektorów) i kontroli zarządzania (np. inspekcje i konserwacja);
rozmiarów uwolnienia (lub skutków) w wyniku kontroli rozwiązań sprzętowych i kontroli zarządzania (np. procedury' zamykania części ścieżki zanieczyszczenia na miejscu awarii w przypadku wystąpienia niebezpieczeństwa awarii).
Na tym etapie oceny ryzyka środowiskowego oceniane są tylko rozmiary uwolnienia, a nie ekspozycja środowiskowa lub oddziaływanie na środowisko. Opcje zarządzania ryzykiem koncentrują się więc na zmniejszaniu rozmiarów uwolnienia, bez dysponow ania w iedzą o jego potencjalnych konsekwencjach.
Opcje zarządzania ryzykiem można wybierać na podstawie kosztów, korzyści i ryzyka związanego z każdą opcją.
Przegląd
Przegląd może zostać wykonany pod koniec analizy ryzyka środowiskowego źródła w celu ograniczenia liczby scenariuszy uwolnienia i zdarzeń rozpatrywanych na etapie oceny ryzyka środowiskowego ekspozycji. Dzięki temu zasoby nie są marnow ane na przeprow adzanie oceny ryzyka, które nie jest znaczące.
Można zastosować następujące kry teria przeglądu:
częstość wy stępowania uwolnień zewnętrznych pomiędzy lO^a lO'8 na rok: uwolnienia podlegające naturalnemu rozcieńczaniu (np. przez wody w systemie oczyszczania) do poziomu przy którym brak oddziaływania na środowisko (no emironmental effect level - NOEL) lub niższego jeszcze przed przedostaniem się do środowiska;
tnale uwolnienia, które praw dopodobnic nie mogą stać się przy czyną poważnej awarii; koszty dalszej analizy nie są uzasadnione, jeśli rozważyć korzyści, jalde analiza może przynieść.
Przegląd oparty na rozcieńczaniu (np. przez zużyte wody pogaśnicze) i opcja zarządzania ryzykiem rozproszenia nie są praktykami akceptowanymi.
C.5.6. Skutki awarii
Podejście i modelowanie informacji
Decyzja o przeprowadzeniu modelowania ekspozycji lub modelowania skutków środowiskowych może być podjęta, jeśli uwolnienie do środowiska mogące potencjalnie spowodować MAI TE zostanie wykazane za pomocą analizy' zew nętrznej ścieżki zanieczy szczenia.
Ocena skutków awaryjnego uwolnienia do środow iska jest trudnym zadaniem. Można tu zastosować podejście oparte na modelu fizycznym, danych empirycznych lub analizie jakościowej. Modele transportu i „losów” środowiskowych można wykorzystać na potrzeby analizy skutków lub ekspozycji wynikającej z uwolnienia do środowiska. Istnieje wiele modeli o różnym stopniu złożoności, które można zastosować do tego celu. Osoba przeprowadzająca ocenę powinna rozważyć wiarygodność, dostępność i możliwość zastosowania danego modelu w określonej sytuacji.
Modelowanie transportu i „losów” środowiskowych powinno wykorzystywać dane zaczerpnięte z opisu środowiska. Operator może zdecydować, czy przeprowadza modelowanie deterministyczne, czy też probabilistyczne. Najbardziej wrażliwe zmienne probabilisty czne to dane środow iskowe dotyczące przepływów (np. prędkość wiatru, natężenie przepływu wód itd.) i ich kierunków. W przypadku użycia modelu deterministycznego scenariusz pow inien idealnie przedstawiać rozkład przestrzenny oddziaływań.
Założenia i ograniczenia modelowania dyspersji powinny być jasno opisane. Jeśli sprawia to trudności należy' zasięgnąć opinii eksperta.
Wtórne reakcje chemiczne zachodzące w środow isku wodnym lub w powietrzu można ocenić gdy uwolnienie powodujące poważne zagrożenie środowiska wchodzi w interakcje z uwolnieniami (ciągłymi lub awaryjnymi)
18