Bohaterem utworu jest mistrz Dante, który w roku Jubileuszowym, 1300 jest oprowadzany (wzorem starożytnych bohaterów np. odyseusza) po zaświatach przez Wergiliusza oraz swoją ukochaną Beatrycze (oprowadza go po raju)
Wielki Testament
Tytuł dzieła pochodzi od testamentu podmiotu czyli ostatniej woli bohatera. Utwór powstał w drugiej połowie XV w. autor opisywał w utworze swoje własne życie. Utwór jest ważny bo odwoływali się do niego późniejsi pisarze, koniec tego fragmentu to napis nagrobny, który chciał mieć autor na pomniku.
Podmiotem lirycznym utworu jest sam poeta, który, żegnając się z ziemskim życiem, obdarza pozostających na świecie swoim „bogactwem”. Ziemi zapisuje swoje ciało - chore i wynędzniałe. Przechodniów, którzy w przyszłości będą przechodzić obok jego mogiły, prosi o modlitwę nad jego grobem. Villon zdaje sobie sprawę, że życie złodzieja i tułacza przyniosło mu rozczarowania i cierpienia, mówiąc o nim i o nadchodzącej śmierci odczuwa gorycz. Pisze: „Śmieję się płacząc”
Najdawniejsze zabytki Języka Polskiego
Do dzieł posługujących się J. Polskim w całości lub w części powstałych w epoce średniowiecza należą:
■ Bulla Gnieźnieńska - ogłoszona w 1136 r., która zawierała pojedyncze nazwy miast i miejscowości Polskich
■ Księga Henrykowska - 1270 r., w której pojawia się pierwsze całe zdanie zapisane w J. Polskim „Daj ać japobruszę, a typoczywaj" (Daj ja teraz poobracam żarnami, a ty sobie odpocznij)
■ Kazania Świętokrzyskie - powstały ok. XIII a XIV w. (drugie kazanie na dzień św. Katarzyny 25 XI) nazwa pochodzi od klasztoru św. Krzyża na łysej górze gdzie zostały odnalezione.
Około 3000 r.p.n.e. istniała wspólnota etniczna posługująca się jednym językiem tzw. Praindoeuropejskim, który dał początek językom Azji i Europy. Dwie grupy językowe bałto - słowiańskie a z niego wywodził się J. Prasłowiański. Dał on początek wszystkim językom w europie i można je podzielić na trzy grupy:
1. zachodniosłowiański - Polski, Czeski, Słowacki, Górno Użycki i Dolno Użycki
2. wschodniosłowiański - Białoruski, Rosyjski i Ukraiński
3. Południowosłowiański - Serbsko - Chorwacki, Bułgarski, Macedoński (staro cerkiewno słowiański)
Epoka przed historyczna (przed piśmienna) 1136 r. (Bulla Gnieźnieńska) brak jakichkolwiek zabytków piśmienniczych. Epoka historyczna (piśmienna) po roku 1136:
■ Staropolski 1136 - XVI w.
■ Średniopolski od XVI do XVIII w.]
■ Nowopolski od XVIII w. do dziś.