5673850818

Finansyzacja przedsiębiorstw przemysłowych w Polsce 39

Rysunek 1 Struktura aktywów przedsiębiorstw przemysłowych w Polsce

“ udział rzeczowych aktywów trwałych w aktywach ogółem

udział aktywów finansowych w aktywach ogółem

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS.

dziesięcioleciu dwa okresy roczne, kiedy to przedsiębiorstwa przemysłowe w Polsce realizowały istotne inwestycje w różne grupy aktywów. Znaczne przyrosty zasobów majątkowych w porównaniu z latami wcześniejszymi nastąpiły w 2007 i 2011 r. Ponadto, w całym rozpatrywanym okresie zaobserwowano nieco wyższą dynamikę wzrostu wartos'ci aktywów finansowych niż rzeczowych aktywów trwałych, co należy zaliczyć do ważnego symptomu wzrostu stopnia finansyzacji przedsiębiorstw w Polsce. Dynamika zmiany wartości długoterminowych aktywów finansowych była przy tym wyższa od zmian wartości krótkoterminowych aktywów finansowych, co wskazuje na dążenie przedsiębiorstw do alokacji nadwyżki finansowej i kapitałów zewnętrznych w te aktywa finansowe, które są trudniejsze do upłynnienia na rynku w momencie zgłaszania zapotrzebowania na dodatkowe źródła finansowania inwestycji rzeczowych. Sytuacja taka może narazić jednostki gospodarcze na straty w wyniku spadku wartości rynkowej tej grupy aktywów oraz konieczność pokrycia luki kapitałowej poprzez zwiększenie stopnia uzależnienia kierunków i tempa rozwoju od decyzji rynków i instytucji finansowych.

W celu uzyskania odpowiedzi na pytanie, która grupa przedsiębiorstw przemysłowych w Polsce poddała się najsilniej procesowi finansyzacji, przeprowadzono dodatkowo analizę udziału aktywów finansowych (ogółem, krótko i długoterminowych) w sumie bilansowej w jednostkach gospodarczych wyodrębnionych wg. form prawnych i ich wielkości mierzonej liczbą zatrudnionych (tablice 3 i 4).

Jak należało się spodziewać, finansyzacji aktywów podlegają przede wszystkim spółki akcyjne. W tej grupie przedsiębiorstw obserwujemy bowiem najwyższy i stale rosnący udział aktywów finansowych w aktywach ogółem. Jest on wyższy

Tablica 2 Dynamika zmiany wartości nominalnej aktywów przedsiębiorstw przemysłowych w Polsce (rok poprzedni = 100,0)

Wyszczególnienie    lata

	2004	2005	2006	2007	2008	2009	2010	2011	2012	2013
Aktywa ogółem	100,0	109,7	111,7	120,4	109,1	103,9	109,0	113,3	104,0	104,7
w tym: aktywa trwałe	100,0	109,5	109,4	125,0	110,0	106,9	107,7	111,7	108,9	106,0
aktywa obrotowe	100,0	110,0	123,0	113,9	107,8	99,1	111,2	115,8	96,5	102,4
Rzeczowe aktywa trwałe	100,0	106,2	108,1	117,9	110,7	106,6	106,4	106,3	106,3	104,8
Aktywa finansowe	100,0	117,3	120,5	139,0	109,2	108,2	112,5	125,1	104,2	108,7
w tym: długoterminowe	100,0	121,4	123,0	170,7	109,4	106,6	112,6	135,1	116,4	107,5
krótkoterminowe	100,0	114,2	118,6	112,0	108,9	110,1	112,4	112,4	85,7	111,1

Źródło: obliczenia własne na podstawie danych GUS 2004-2013.