5973829523

ater depth [m]

Rys. 4. Zmiana parametrów hydraulicznych w czasie powstawania obrukowania (potok Tenczyński)

Natomiast wzór (5) opiera tę zależność na znanej wartości stosunku dsoi/dsop. Przy braku tej zależności można się posłużyć w obliczeniach założeniem, że końcowa wartość dsoi/dsop waha się w przedziale 1,8-2,0.

Efekt klinowania się ziaren

Wzrost oporów przepływu następuje w obszarze początku ruchu. Zjawisko to uwidacznia się w tzw. opóźnieniu transportu cząstek stałych. Pomimo przekroczenia naprężeń granicznych w cieku dla poszczególnych frakcji, transport rumowiska pojawia się później niż by to wynikało ze zmian przepływu wody. Jest to spowodowane w obszarze początku ruchu "wychodzeniem ziaren" nieregularnych kształtów z pokrywy i tym samym zwiększeniem się oporów przepływu. W efekcie przesuwania się ziaren po dnie, w czasie kształtowania pokrywy następuje klinowanie się ziaren drobnych pomiędzy ziarnami grubszymi. Występuje tu zjawisko opóźnienia ruchu drobnych frakcji. Ziarna grubsze wchodzą łatwiej do transportu, ponieważ poruszają się po drobniejszym materiale dennym, a więc w efekcie po dnie o mniejszej szorstkości. Jest to zjawisko określone przez współczynnik klinowania się ziaren albo współczynnik stabilności ziaren. Wartość zmiennych naprężeń krytycznych może być określona w sposób ogólny z następującego wzoru ;