614373356

Maciej Szmit

przesyłanie przy wykorzystaniu mechanizmów poczty elektronicznej³⁶⁷, aż do wykorzystania różnych rodzajów serwisów i aplikacji sieciowych. Stosunkowo najbardziej rozpowszechnionym sposobem (szczególnie wśród mało zaawansowanych użytkowników) są sieci pecr-to-pcer (P2P)³⁶⁸. Obsługa protokołów P2P wbudowana jest w niektóre przeglądarki internetowe (bądź też wtyczki do nich), stąd też do rozpowszechniania plików w sieci P2P nie jest konieczne posiadanie dedykowanych programów³⁶⁹.

Warto pamiętać, że z punktu widzenia przeciętnego użytkownika, pobranie pliku z serwera www i z sieci P2P wygląda podobnie, dlatego też spora część użytkowników sieci P2P nie zdaje sobie sprawy, że „ściągając" jakiś plik jednocześnie udostępnia go innym, co wyczerpuje ustawowe znamię rozpowszechniania (dotyczy to zresztą również przestępstw z art. 116 Pr Aut). Nieznajomość architektury i zasady działania sieci P2P jest zresztą jedną z linii obrony osób rozpowszechniających treści za ich pomocą. Rzecz jasna, biegły informatyk nie jest w stanie wspomóc tu organu procesowego w dotarciu do prawdy, nie posiada bowiem wglądu w wiedzę użytkownika komputera. Stąd też, zdarzające się niestety dość często w postanowieniach o zasięgnięciu opinii biegłego, pytania: „czy użytkownik komputera rozpowszechniał pliki w sposób świadomy", muszą pozostać bez odpowiedzi.

Wiąże się z tym również kwestia sformułowania „kto, w celu” z art. 202 § 3 KK, które to sformułowanie implikuje zawężenie strony podmiotowej przestępstwa do zamiaru kierunkowego i eliminuje zamiar ewentualny.

³⁶⁷    Na szczególne uwzględnienie zasługuje wykorzystanie darmowych skrzynek pocztowych do rozpowszechniania plików (tzw. peer-to-mail P2M) oraz wykorzystanie do tego celu serwerów news (NNTP - NetWork News Transfer Protocol).

³⁶⁸    Samo pojęcie P2P pierwotnie odnosiło się do architektury przetwarzania rozproszonego. Zasadniczo istnieją dwa rodzaje architektur: klient/serwer (ang. ClientlSewer, CIS) oraz Peer-to-Peer (ang. peer - równorzędny). W architekturze Peer-to-Pcer maszyna korzystająca z usługi jest jednocześnie jej dostawcą. Architektura ta jest wykorzystywana m.in. do pobie-rania/rozpowszechniania plików, głównie z tego powodu, że model P2P pozwala rozłożyć obciążenie na wiele maszyn - komputery pobierające plik jednocześnie go udostępniają, a kolejne żądania pobrania pliku kierowane są przez odpowiednie mechanizmy sieciowe do różnych dostawców, tak aby uniknąć powstawania „wąskich gardeł" transmisji i nadmiernego obciążenia komputera udostępniającego dane, co zdarza się w przypadku pojedynczych serwerów w architekturze C/S.

³⁶⁹    Nie do końca poprawnie zwanych klientami, takich jak np. MicroTorrent czy Azureus.

166