5910201985

przekształceniem organizacji. Tym razem w organizację wiedzy, w której wiedza jest wartością strategiczną, powiązaną ze wszystkimi komórkami i umiejscowioną na różnych szczeblach procesu zarządzania ludźmi¹. Organizacja taka dąży do generowania pomysłów i inwestowania w edukację². A to z kolei powoduje, że koncepcja zarządzania zasobami ludzkimi zmierza w kierunku zarządzania kapitałem ludzkim.

Kapitał ludzki obejmuje ogół kompetencji, jakimi dysponują pracownicy. To zasób wiedzy, umiejętności, zdrowia i energii witalnej, zawarty w każdym człowieku i w społeczeństwie jako całości, określający zdolności do pracy, adaptacji zmian w otoczeniu oraz możliwości kreacji nowych rozwiązań³. Zasoby te możemy określić, jako źródło przyszłych dochodów dla pracownika i organizacji. Cechą kapitału ludzkiego jest jego unikatowość, a przez to niemożliwość w naśladowaniu. Tylko on może samoistnie wzrosnąć w procesie uczenia się. Dla każdej firmy bardzo cenne są wartości, jakie kapitał ludzki wnosi do organizacji: inteligencja, dyspozycyjność, umiejętności, kreatywność, zaangażowanie, stan zdrowia, efektywność pracy, staranność, utożsamianie się z misją firmy czy mobilność⁴. Wymienione wartości przekładają się na relacje klienta z firmą i relacje wewnętrzne. Po zastosowaniu wartości możliwe staje się wypracowanie nowej cenniejszej formy w postaci efektów pracy. Ludzie traktuje się jak potencjał przekazany w ręce organizacji, którym pracodawca ma prawo dysponować. Organizacje, zatem zyskują nowe zadanie tworzenia systemu, który będzie generował wiedzę, a następnie przekształcał ją tak, aby stała się wartościowa dla interesariuszy wewnętrznych i zewnętrznych⁵.

Wyróżniamy wiele rodzajów kapitału występującego w organizacji, co ilustruje poniższy rysunek nr 1. Podstawowe kapitały to finansowy, rzeczowy, a także intelektualny. Kapitał intelektualny jest sumą wiedzy posiadaną przez ludzi tworzących społeczność przedsiębiorstwa oraz praktycznym przekształceniem tej wiedzy w wartość".

1

   M. Juchnowicz, Kapitał..., op. cit., s. 21.

2

   J.J. Brudlak, Zarządzanie wiedzą a proces innowacji produktu, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa 2005, s. 29.

3

   S.R. Domański, Kapitał ludzki i wzrost gospodarczy, Wydawnictwo Spis, Warszawa 1993, s. 20.

4

   A. Sajkiewicz, Kapitał ludzki jako źródło wartości organizacji, [w:] A. Lipka, Z. Waszczaka (red.), Zarządzanie wartością kapitału ludzkiego organizacji. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Katowice 2007, s. 15-16.

5

   M. Juchnowicz, Kapitał..., op. cit., s. 18.

T. Bal-Woźniak, Współczesne problemy zarządzania. Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów 2006, s. 8.