12
.. STRUKTURY ALGEBRAICZNE
T jest łączną (i nieprzemienną) operacją 2-argumentową, zwaną szczepieniem, która polega na przyłączeniu korzenia drugiego argumentu do wyróżnionego wierzchołka pierwszego argumentu, który leży na końcu ścieżki prowadzącej od korzenia i skręcającej w prawo w każdym wierzchołku łączącym ze sobą trzy krawędzie.
DEFINICJA 5. Monoid to trójka (5,02,0o), w której para (5,02) jest półgrupą, natomiast 0o jest operacją O-argumentową zadającą stałą 0o(*) = e e 5, która jest elementem neutralnym względem operacji 02, przy czym tę ostatnią własność wyrażają diagramy przemienne
▲
PRZYKŁAD(Y) 4.
(1) Trójka (IN,+.0) złożona ze zbioru IN liczb naturalnych, dodawania + oraz operacji O-argumentowej 0, której obrazem jest stała 0 e IN.
(2) Trójka (^x,c,0) złożona ze słownika &ćx będącego zbiorem skończonych ciągów elementów zbioru skończonego X = {x\,X2, • • • ,£n}, n € IN, zwanego alfabetem, z operacji 2-argumentowej c zwanej konkatenacją i polegaj aąej na dostawianiu wyrazów drugiego argumentu do wyrazów pierwszego argumentu na jego końcu, tj., np.
c ((li,, *ia, ■ - ■ , XiM ), , Xh ,. . ., Xj„ )) = (lfl, Xi2 ,.. . , XiM ,xh , xh ,. . . , XjN ) ,
oraz z operacji O-argumentowej 0, której obrazem jest ciąg pusty. Elementy słownika (tj. wyrazy) są zwykle zapisywane z opuszczeniem nawiasów i przecinków, np.
(xj, , Xi2 , . . . , XiM ) — Xir Xi2 • • ‘XiM .
Opisany monoid nosi miano monoidu swobodnego nad X.
DEFINICJA 6. Grupa to czwórka (5,02,0i,0o), w której trójka (5,02,0o) jest monoidem, natomiast 0i : 5 O jest operacją 1-argumentową o własności wyrażonej przez diagramy przemienne
(ids,0i)°pri
(</>i,ids)°pri