6775040968

systemie elektroenergetycznym nie są one, w normalnych, ustalonych warunkach pracy, znaczącym źródłem harmonicznych. Stan ten może ulec radykalnej zmianie w przypadku np. nawet niewielkiego wzrostu napięcia ponad wartość znamionową. Powoduje to znaczący wzrost prądu magnesującego oraz poziomu jego odkształcenia. Takie warunki mogą wystąpić w systemach słabo obciążonych w następstwie zaburzeń polegających na wyłączeniu lub załączeniu znaczących odbiorników mocy biernej np. wyłączeniu równoległych dławików lub załączeniu baterii kondensatorów. Efektem są stany przejściowe rozchodzące się w systemie, które mogą spowodować nasycenie transformatorów niekiedy na znaczącym obszarze. Uwzględniając ich dużą liczbę oraz fakt, że wiele z nich pracuje z małym obciążeniem, efektem może być znaczny wzrost odkształcenia napięcia. W systemach transmisyjnych stosowane są często transformatory o skojarzeniu Y₀/y₀- Odkształcony prąd magnesujący przy takim skojarzeniu uzwojeń może spowodować duże odkształcenie napięcia na wtórnej stronie transformatora. Przeciwnie, połączenie D/y gwarantuje niskoimpedancyjny obwód uzwojeń połączonych w trójkąt dla trzeciej harmonicznej. W rezultacie przebieg napięcia po stronie wtórnej nie ulega odkształceniu tą harmoniczną. W sieciach rozdzielczych i zakładowych powszechnie stosowane są transformatory o połączeniu D/y, co eliminuje problem odkształceń napięcia trzecią harmoniczną.

Silniki i generatory

Podobnie jak transformatory, również silniki mogą spowodować przepływ prądów harmonicznych w celu wytworzenia pola magnetycznego. Jednakże ich znaczenie praktyczne jest małe, bowiem charakterystyka magnesowania silnika jest znacznie bardziej liniowa w porównaniu z charakterystyką magnesowania transformatora. Przyczyną jest obecność szczeliny powietrznej.

Poskok uzwojeń silnika może być także przyczyną wystąpienia harmonicznych. Typowe uzwojenia silnika posiadają 5 do 7 żłobków na biegun, co powoduje wytworzenie 5 lub 7 harmonicznej. Mimo, że są one nieporównywalnie mniejsze niż wyższe harmoniczne w układach przekształtnikowych, ich obecność w przypadku bardzo dużych silników jest zauważalna.

W napięciu generatorów wystąpią harmoniczne (o małych wartościach), nie jest bowiem możliwy ani celowy z praktycznego i ekonomicznego punktu widzenia, taki rozkład przestrzenny uzwojeń stojana, który gwarantowałby sinusoidalność napięcia. Indukowane napięcia są więc lekko odkształcone, dominuje często trzecia harmoniczna. Powoduje ona przepływ prądu dla tej harmonicznej w przypadku obciążenia generatora.

14