roku sytuacja tak się skomplikowała, że Ministerstwo — wbrew opiniom samych uczelni — podjęło decyzję nadania uprawnień do nauczania w szkołach średnich absolwentom studiów trzyletnich. W zarzqdzeniu Ministra Oświaty z dnia 28 czerwca 1949 roku w sprawie uprawnień absolwentów PWSP i instytutów pedagogicznych ZNP czytamy:
Dyplom ukończona PWSP daje kwalifikacjo zawodowo do nauczenia w szkołach ogolrokształcccych stopnia podstawowego i licealnego oraz w zakładach kształcenia nauczycieli w zakresie przedmiotów wyszczególnionych w dyplomie m.
Kształceniem nauczycieli przedmiotów ogólnokształcqcych dla szkół średnich - jak wspomniano - tradycyjnie zajmowały się uniwersytety. Wobec faktu, iż uniwersytety zajęły się kształceniem kadr dla potrzeb całej gospodarki, kształcenie nauczycieli zeszło na plan dalszy, wskutek czego coraz bardziej zmniejszał się dopływ kandydatów na nauczycieli szkół średnich z uniwersytetów. Stqd PWSP, które pierwotnie miały kształcić wysoko kwalifikowanych nauczycieli szkół podstawowych, po uzyskaniu uprawnień szkół akademickich i po odpowiedniej przebudowie planów i programów studiów, podjęły się kształcenia nauczycieli dla szkół średnich ogólnokształcqcych.
W wyższych szkołach pedagogicznych od 1954 roku do czasów uruchomienia jednolitych, najpierw czteroletnich, a później pięcioletnich, studiów magisterskich (wyłqczajqc okres trzyletnich studiów zawodowych z lat siedem-dziesiqtych), tzn. do roku akad. 1973/74 kształtowały się i utrzymywały różne formy kształcenia, o których wcześniej wspomniano, ściśle korespondujqce ze zmianami, jakie dokonywały się w polskiej oświacie. Podejmujqc zadania kształcenia nauczycieli przedmiotów ogólnokształcqcych do szkół średnich, w momencie przeprowadzenia reformy szkolnej, WSP bez nakazów resortowych, wprowadzając metodykę nauczania w szkołach podstawowych, zaczęły przygotowywać swych absolwentów do pracy w wyższych klasach szkół powszechnych. Tendencja ta programowo była uzasadniona, bo i tak znaczna część absolwentów kierowana była do pracy w szkolnictwie podstawowym. Fakt upowszechnienia 8-klasowej szkoły podstawowej i postępujący za tym rozwój różnych form kształcenia na poziomie wyższym niż podstawowe, prawie średnim, musiał spowodować rozszerzenie się zasięgu kształcenia w wyższych szkołach pedagogicznych. Szkoła ośmioklasowa objęła bowiem swym programem nauczania sporo trudnych treści matematyczno-fizycznych, chemicznych, biologicznych, także i humanistycznych, które jeszcze do niedawna znajdowały się w programach szkół średnich. W zwiqzku z tym — dla właściwego rozwoju tych szkół, ich poziomu — nie wystarczali już absolwenci studium nauczycielskiego; potrzebni byli i sq tej szkole nauczyciele z wyższym wykształceniem specjalistycznym.
W wyższych szkołach pedagogicznych kształcenie nauczycieli odbywało się na kierunkach odpowiadających głównym przedmiotom nauczania
13:* Dz. Urz. Min. Ośw., 1949, nr 10, poz. 182.
235