zdobycia pełnych uprawnień nauczycieli szkół średnich, a także w celu umożliwienia awansu wybitnym nauczycielom szkół podstawowych zarządzeniem Ministra z dnia 7 lutego 1948 r. i z dnia 28 lutego 1951 r. ustanowione zostały uproszczone egzaminy państwowe na nauczycieli szkół średnich i zakładów kształcenia nauczycieli” 166.
Celem przygotowania do uproszczonych egzaminów państwowych powołano w 1951 r. pierwsze studia zaoczne w WSP, które trwały dwa lata. Jednocześnie przy PWSP w Gdańsku, Katowicach, Krakowie, Łodzi, Warszawie i Wrocławiu zostały powołane komisje egzaminacyjne dla różnych specjalności:
a) Warszawa> Kraków, Łódź, Wrocław: język polski, język rosyjski, język niemiecki, język francuski, język angielski, język łaciński, historia, nauka o Polsce i świecie współczesnym, geografia z geologią, matematyka, fizyka, chemia z mineralogią, biologia, przedmioty pedagogiczne.
b) Gdańsk: język polski, historia, geografia z geologią, matematyka, fizyka, chemia, biologia.
c) Katowice: matematyka, fizyka, chemia z mineralogią.
Studia te wygasły w 1954 roku, ukończyło je 934 nauczycieli, uzyskując uprawnienia nauczycieli szkół średnich i zakładów kształcenia nauczycieli 167.
Niezależnie od tej formy kształcenia w wyższych szkołach pedagogicznych powstały w roku szkol. 1950/51 pełne studia zaoczne, powołane przez Ministra Oświaty w oparciu o ustawę o szkolnictwie wyższym i pracownikach nauki z 15 grudnia 1951 roku 16B. Ogłoszony w tej sprawie komunikat informował, że „z dniem 1 lipca 1951 r. uruchomione zostanie 4-letnie Studium Zaoczne PWSP dla następujących kierunków studiów: w Krakowie - filologia polska, filologa rosyjska, geografia; w Łodzi - matematyka, fizyka, chemia; w Warszawie — filologia polska, filologia rosyjska, historia, biologia”169. Studia te, trwające cztery lata, dawały przygotowanie w zakresie pierwszego stopnia studiów wyższych. Ukończyło je 325 nauczycieli.
Niezależnie od czteroletnich studiów zaocznych w PWSP uruchomiono (w Gdańsku i w Warszawie) dwuletnie Studium Zaoczne dla absolwentów III turnusu Kursów Przysposobienia Zawodowego Nauczycieli Szkół Średnich. Studium to obejmowało następujące kierunki: w Gdańsku — matematykę, fizykę, chemię, geografię; w Warszawie — filologię polską, historię, biologię.
,C6 Okólnik nr 17 z 29 lipca 1951 r. (DK 5-3561) w sprawie organizacji państwowych egzaminów na nauczycieli szkół średnich i zakładów kształcenia nauczycieli przy Państwowych Wyższych Szkołach Pedagogicznych (Dz. Urz. Min. Ośw., 1951, nr 13, poz. 160).
107 L. Bandura, Rozwój studiów dla pracujących w WSP, „Nauczyciel i Wychowanie" 1969, nr 2, s. 58.
168 Dz. Urz. Min. Szk. Wyż., 1952, nr 6, poz. 38.
169 Dz. Urz. Min. Ośw., 1951, nr 8, poz. 90. Inne informacje o otwartych kierunkach w PWSP w Warszawie odnotował w swej publikacji L. Bandura, podając, iż w Krakowie uruchomiono filologię rosyjską i geografię, w Warszawie — filologię polską i historię, w Gdańsku — matematykę i fizykę.
260