6878601968

21

giem Wisły miąższość jego maleje; o ile w okolicach Morska wynosi 10—13 m, to na obszarze Basenu Grudziądzkiego zmniejsza się do 3—6 m. Dwuczłonowy profil morenowy w obrębie kęp jest rzadkością; zaobserwowano go jedynie na Kępie Strzemięcińskiej. W innych odsłonięciach zamiast jednolitego pokładu gliny występują morenowe osady ablacyjne oraz osady sedymentacji wodnolodowcowej (piaski, mułki,

iły).

Ponad drugim, dwudzielnym pokładem morenowym pojawiają się w odsłonięciach zboczowych i w profilach* wiertniczych brązowo-żółte osady zastoiskowe typu warwowego, miejscami wtórnie przemieszczona morena ablacyjna oraz piaski i żwiry o różnym uziarnieniu. W podziale plejstocenu R. Galona reprezentują one tzw. I fluwioglacjał. Utwory zastoiskowe wykazują znaczną rozciągłość poziomą przy zmiennych lecz niewielkich na ogól miąższościach, nie przekraczających w zasadzie 5—6 m.

Najmłodszy poziom morenowy tworzy glina morenowa o jednakowej na znacznych przestrzeniach miąższości od 6 do 7 m i jednolitych właściwościach strukturalno-teksturalnych. W Basenie Grudziądzkim ten osad lodowcowy występuje na Kępie Fortecznej i kępie Górnej Grupy, brak go natomiast na Kępie Strzemięcińskiej, na co wskazywał już R. Galon (1934).

Oba górne pokłady glin morenowych wraz z przedzielającym je I fluwioglacjałem reprezentują, zgodnie z dotychczasowymi poglądami (R. Galon 1934, 1961, J. E. Mojski 1968, 1969, J. E. Mojski, E. Rtihle 1965) główny stadiał zlodowacenia bałtyckiego.

Poniżej przewodniego poziomu międzymorenowych piasków i szarych iłów warwowych leży wspomniany już trzeci pokład gliny morenowej, który w profilu Rządza występuje bezpośrednio ponad osadami jeziornymi ze szczątkami flory eemskiej (E. Drozdowski, K. Tobolski 1972).

Zgromadzone dotąd materiały potwierdzają zatem ogólny schemat budowy profilu stratygraficznego osadów plejstoceńskich, ustalony dla tego obszaru przez R. Galona (1934, 1967). Inny jest jednakże wiek dolnej części tego profilu. W świetle nowych danych biostratygraficznych kompleks osadów zlodowacenia bałtyckiego obejmuje także przewodni horyzont piasków drobnoziarnistych i szarych iłów warwowych (II fluwioglacjał), łącznie z podścielającym go lokalnie trzecim pokładem gliny morenowej.