Czerpanie treści kształcenia z najbliższego środowiska dziecka to także poznawanie panujących w nim norm i zasad społecznych. Metoda ośrodków pracy umożliwia dziecku nie tylko zapoznanie się z obowiązującymi regułami życia społecznego, ale także ich praktyczne stosowanie, bowiem - zgodnie ze wspomnianą zasadą wprowadzania dzieci w nurt życia społecznego - zakłada jego bezpośrednie kontakty z różnymi ludźmi i instytucjami. Przy tej okazji ma ono możliwość „wprowadzania w życie" zachowań zgodnych z oczekiwaniami społecznymi oraz kształtowania u siebie szacunku dla wysiłku i zasług osób ze swojego otoczenia.
Wprowadzanie w nurt życia społecznego to również możliwość udziału dzieci w różnego rodzaju uroczystościach szkolnych i lokalnych, w seansach filmowych i teatralnych, w zwiedzaniu muzeów i innych instytucji kulturalnych. Jest to przy okazji najlepsza droga w kierunku wychowania estetycznego, a wiemy, iż w przeżyciach estetycznych doznaje się nie tylko silnych wzruszeń, ale również w swoisty sposób przeżywa prawdę o świecie i człowieku, będącą intelektualnym składnikiem postawy wobec świata, której zręby już na tym poziomie edukacji staramy się kształtować (Mikrut i Wyczesany 1998).
INTEGRACJA ORGANIZACYJNO-METODYCZNA
Metoda ośrodków pracy jest organizacyjną formą kształcenia charakteryzującą się specjalną konstrukcją zajęć w ciągu dnia, a mianowicie lekcje każdego dnia tworzą całość, jednostkę metodyczną, którą prowadzi jeden nauczyciel. Nie ma w niej - i nie było nawet w okresie obowiązywania programów przedmiotowych -podziału na lekcje poszczególnych przedmiotów, bowiem treści wywodzące się z różnych dziedzin wiedzy (dyscyplin naukowych) powiązane są w logiczną całość wokół jednego tematu, który stanowi mały fragment szerszego zagadnienia -ośrodka okresowego (najczęściej tygodniowego). Nauka podstawowych technik szkolnych występuje tutaj wtedy, gdy trzeba coś zapisać, przeczytać lub obliczyć w toku opracowywania określonego zjawiska i jest stosowana - według Marii Grzegorzewskiej (1957) - w miarę pojawiających się potrzeb, zgodnie z logiką treści i zgodnie z potrzebami programowymi i możliwościami dzieci - ich poziomem wydolności. W sytuacji takiej dzieci wiedzą dlaczego w danym momencie coś czytają, zapisują i obliczają, stąd też czynności te wykonują chętniej i efektywniej1 2 3.
Treści wywodzące się z różnych dziedzin wiedzy zaplanowane na dany dzień realizuje się w różnych momentach zajęć. Uczniowie kilkakrotnie w ciągu dnia obserwują przedmioty, zjawiska czy procesy, wyrażają swoje spostrzeżenia, czytają, piszą, liczą, wykonują różne czynności ruchowe, plastyczne, praktyczne, rozwiązują różnorodne problemy wynikające z opracowywania danego tematu. Taka organizacja zajęć zapewnia warunki, w których dziecko uczestniczy w procesie wszechstronnego poznawania rzeczywistości zgodnie ze swoimi potrzebami, zainteresowaniami i możliwościami, zaś w toku różnorodnych form działalności opanowuje wiedzę, umiejętności i nawyki oraz kształtuje społecznie akceptowane
71
Doświadczenie uczy, że na ogól nie wyslarcza lo do zdobycia pełnej wprawy w posługiwaniu się
tymi technikami szkolnymi, dlatego też konieczne sq dodatkowe ćwiczenia w tym zakresie, tzw. ćwicze
nia na wprawę.