Termofile jako przykład ekstremofili
(Narodowy Park Yellowstone, Islandia, Nowa Zelandia), z okolic zastygającej magmy wulkanicznej oraz ze znajdujących się w pobliżu wulkanów solfatarów i fumoroli (Rys. 1). Aktywne wulkaniczne środowiska bogate są zazwyczaj w duże ilości pary wodnej, CO2, SO2, S, H2S i N2 oraz zawierają śladowe ilości NH4 i CO (Adams i Kelly, 1994).
Rys. I. Rzeka Rio Tinto w Hiszpanii o pH 2 i gorące źródło w Parku Narodowym Yellowstone
Wiele ekstremofili występuje w hydrotermalnych środowiskach morskich, a szczególnie w okolicy tzw. „czarnych kominów” - podmorskich ujść, przez które wypływa woda o temperaturze dochodzącej do 350 °C. Charakterystyczne dla tych struktur są siarkowe wyloty zwane flangami (kryzami) w pobliżu, których gorące roztwory osiągają temperaturę powyżej 100 °C. W powstających wewnątrz kryz osadach mineralnych znaleziono hipertermofilnego archeona Methanopyrus sp. Mikroorganizmy występujące w tym środowisku to należące do rodziny Thermococcales hipertermofile oraz metanogeny (Baross i Holden, 1996).
Ekstremofile są reprezentowane zarówno przez tlenowce, jak i fakultatywne i ścisłe beztlenowce, heterotrofy i chemolitotrofy, acydofile i neutrofile oraz metanogeny. Ponieważ w temperaturach powyżej 90 °C dostępność tlenu jest ograniczona większość hipertermofilnych archeonów czerpie energię z redukcji siarki lub jej związków. Niektóre gatunki Thermococcus, Pyrococcus, Pyrodictium i Thermoproteus mogą się jednak rozwijać na podłożu nie zawierającym siarki i wykorzystują węglowodany jako źródło energii (Stetter, 1999).
Ekstremofilem szczególnego rodzaju jest Thermoplasma acidophilus. Archeon ten nie ma ściany komórkowej, a jego optymalna temperatura rozwoju przy pH 1-2 wynosi 59 °C. Występuje on w samorozgrzewających się fałdach węgla i gorących źródłach. Posiada
9