8299308354

IX. Treść czynności prawnej

§30. SWOBODA KSZTAŁTOWANIA TREŚCI CZYNNOŚCI PRAWNYCH

•    Treść czynności prawnej: postanowienia stron, określające skutki prawne złożonych oświadczeń woli

•    Treść stosunku cywilnoprawnego: treść oświadczeń woli + przepisy ustawy + zasady współżycia społecznego + ustalone zwyczaje

•    Zasada swobody kształtowania treści czynności prawnej - norma o ogólnej doniosłości, zakres tej swobody jest ograniczony przepisami prawa

•    Wzorzec kompetencji generalnej - gdy zasada swobody kształtowania treści sięga tak daleko, że pozwala podmiotom stosować nie stosować się do ustalonych w przepisach typów czynności prawnych

•    Wzorzec kompetencji szczególnej - za ważne uznaje się tylko czynności prawne mieszczące się w ramach określonych w ustawie typów

•    Art. 353¹ KC - panuje wzorzec kompetencji generalnej, nie obejmuje on jednak czynności prawnych, które są skuteczne wobec osób nieuczestniczących w dokonywaniu tych czynności. Wówczas swoboda kształtowania treści umów jest ograniczona ustawą do określonych typów (numerus clausus).

1.    Umowy kreujące prawa podmiotowe bezwzględne

2.    Umowy tworzące spółki

3.    Umowy kreujące prawa podmiotowe ucieleśniane w papierach wartościowych

4.    Umowy regulujące stosunki majątkowo - małżeńskie

5.    Umowy dotyczące spadków

•    Jednostronne czynności prawne są dopuszczalne tylko w ramach ustawowo określonych typów (numerus clausus)

Ograniczenia zasady swobody kształtowania treści czynności prawnych:

-    Prawa przyrody (art. 387 KC)

- Normy bezwzględnie wiążące (art. 58§1 KC) -»ochrona interesów publicznych, zagwarantowanie zasady autonomii podmiotów, wspieranie strony słabszej itp.

-    Obejście ustawy (art. 58§1 KC) -> czynności prawne, dokonywane infraudem legis

-    Zasady współżycia społecznego (art. 58§2 i art. 353¹ KC) —> treść i cel czynności prawnej muszą być zgodne z zasadami współżycia społecznego

Skutki naruszenia ograniczeń swobody kształtowania treści czynności prawnych:

-    Reguła ogólna: taka czynność prawna jest bezwzględnie nieważna (art. 58§2 i 387§1 KC)

-    Jeżeli tylko niektóre postanowienia czynności prawnej są sprzeczne z przepisami ustawy lub z zasadami współżycia społecznego, rozstrzygnięcie zależy od doniosłości nieważnego postanowienia (art. 58§3 KC)

Jeżeli bez nieważnych postanowień czynność nie zostałaby dokonana, to jest w całości nieważna.

Jeżeli bez nieważnych postanowień czynność i tak zostałaby dokonana, to jej pozostałe części (poza nieważnymi postanowieniami) pozostają w mocy

19