3. Liczba stopni obejmujących arytmetykę kolejnych podzbiorów zbioru liczb naturalnych jest ograniczona. Dziecko nie uświadamia sobie nieskończoności tego ciągu.
W związku z tymi uwagami, schemat konstrukcji arytmetyki liczb naturalnych (w ograniczonym zbiorze) przedstawia się następująco:
Poziom II
Poziom I
Dotychczasowy program nauczania matematyki dla szkół specjalnych przewiduje zapoznanie uczniów klas I-III z liczbami naturalnymi pierwszej setki wraz z czterema podstawowymi działaniami arytmetycznymi. Jest to materiał bogaty i przerastający możliwości wielu uczniów. Już w klasie I dziecko powinno opanować liczby pierwszej dziesiątki, a w klasie IV liczyć do tysiąca. Zestawiając te wymagania z możliwościami dzieci w zakresie prostych aktywności widać wyraźnie sprzeczność. Aby dziecko poznało liczby pierwszej dziesiątki w aspekcie kardynalnym, porządkowym, miarowym i algebraicznym, musi być zdolne do znacznie bardziej precyzyjnego rozumowania, niż w trakcie rozumnego naśladowania. Potrzebne są tu takie kompetencje intelektualne, które pozwalają na konstruowanie zbioru o tylu elementach, o ilu mówi nauczyciel, dostrzeganie prawidłowości i analogii, schematyzowanie i uogólnianie.
Wykonywanie tych wszystkich czynności i operacji matematycznych przez uczniów klas początkowych wymaga specjalnych zabiegów oraz ćwiczeń i przede wszystkim czasu.
Reasumując powyższe rozważania, należy podkreślić ogromną rolę badań diagnostycznych, mających na celu skonstatowanie faktu, czy i jak uczniowie upośledzeni umysłowo w stopniu lekkim rozumieją pojęcie nieskończonego zbioru liczb naturalnych.
Adekwatnie do zarysowanych trudności dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim w zakresie opanowania pojęcia liczby naturalnej, należy podjąć badania związane z próbami wprowadzenia zestawów ćwiczeń, zabaw, gier, zadań, w miarę dostosowanych do strefy możliwości i najbliższych możliwości dzieci. W toku pracy należy obserwować aktywność, postawy i rozwój dzieci nauczanych zgodnie z ich możliwościami. W konkretnym procesie nauczania należy zweryfikować, czy dziecko działające w innych sytuacjach, niż matematyczne, pobudzane do rozumnego naśladowania i stosowania analogii najpierw w sytuacjach zabawowych, będzie uzyskiwało istotnie lepsze efekty w nauce matematyki. W przeciwnym razie matematyka, jako przedmiot nauczania traktowana zbyt rygorystycznie, może przynosić dziecku niepowodzenia, zniechęcić do wszelkiej prac.
W większym stopniu należy wprowadzić indywidualizację w nauczaniu i badać jej efekty. W szczególności należy ocenić, czy ogólne zasady odnoszące się do
133