15
Maria Baranowska, Izabela Cąkała, Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej...
normy jakiej gałęzi prawa regulują dany stan faktyczny oraz to, czy prawo podmiotowe, które pragnie chronić dana osoba, ma podstawę w normach prawnych.
Realizacja prawa do sądu determinowana jest wolą podmiotu chcącego uzyskać ochronę sądową. Zakres spraw, z jakimi można się zwracać do sądu, jest szeroki i obejmuje stosunki prawne każdego rodzaju12. Jak podaje B. Banaszak, jest to zaaprobowany przez Trybunał Konstytucyjny pogląd głoszący, iż prawo do sądu przysługuje „każdemu niezależnie od istnienia i treści stosunku materialno-prawnego i wynikających z niego uprawnień i obowiązków"13. W świetle poglądów doktryny i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego Konstytucja opowiada się za przyznaniem prawa do sądu nawet w razie braku interesu prawnego. Zainicjować postępowanie może każdy podmiot, który dąży do rozstrzygnięcia sporu. Naruszeniem konstytucyjnego prawa do sądu będzie każde zamknięcie mu drogi sądowej oraz odebranie możliwości przedstawienia sądowi własnych argumentów dla obrony praw i interesów danego podmiotu14.
Trybunał Konstytucyjny w swoim wyroku z 16 listopada 2011 r. stwierdził, że sprawiedliwe rozpatrzenie sprawy oznacza stosowanie sprawiedliwej procedury, która „powinna zapewnić stronom uprawnienia procesowe stosowne do przedmiotu prowadzonego postępowania. Wymóg sprawiedliwego postępowania zakłada bowiem dostosowanie jego zasad do specyfiki rozpoznawanych spraw"15. Natomiast jawne rozpatrzenie sprawy to prawo wstępu dla publiczności na rozprawę.
Konstytucja, gwarantując prawo do rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, nie określa żadnych terminów pozwalających ustalić, kiedy taka zwłoka nastąpi. Ustawodawca, rozwijając jej postanowienia, przyznał stronom postępowania sądowego prawo do wystąpienia ze skargą na ich zdaniem wystąpienie nieuzasadnionej zwłoki16. Artykuł ten odnosi się przede wszystkim do postępowania sądowoadministracyjnego, ale również do organów prowadzących postępowanie administracyjne.
Istotną dla postępowania administracyjnego regułą zawartą w przepisach Konstytucji RP jest zasada ochrony danych osobowych. Założenia art. 51 Konstytucji RP musząbyć przestrzegane w działaniu administracji:
12 B. Banaszak, Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2012, s. 287 i n.
13 Wyrok TK z 9 czerwca 1998 r., sygn. K 28/97, OTK1998, nr 4, poz. 50.
14 B. Banaszak, op.cit., s. 289.
15 Wyrok TK z 16 listopada 2011 r., sygn. SK 45/09, OTK-A 2011, nr 9, poz. 97.
16 B. Banaszak, op.cit., s. 291.